Το άγχος στις σχέσεις μπορεί να προκύψει από διάφορους παράγοντες, όπως η επικοινωνία, οι συγκρούσεις, οι ανασφάλειες ή οι φόβοι για απόρριψη και εγκατάλειψη. Μπορεί να εμφανιστεί σε όλων των ειδών τις σχέσεις και συχνά σχετίζεται με την αίσθηση της αβεβαιότητας ή του φόβου για την έκβαση της σχέσης. Αυτό το άγχος μπορεί να επηρεάσει την ευημερία και την ψυχική υγεία των ατόμων, δημιουργώντας επιπλέον πίεση στην προσωπική τους ζωή.
Αναγνώριση του άγχους στις σχέσεις
Το πρώτο βήμα για να διαχειριστείτε το άγχος στις σχέσεις σας είναι να αναγνωρίσετε τα σημάδια του. Αν αισθάνεστε συνεχώς ανήσυχοι για το πώς αντιλαμβάνεται το άλλο άτομο τη σχέση, αν φοβάστε μήπως απορριφθείτε ή αν η επικοινωνία είναι γεμάτη αμφιβολίες, τότε είναι πιθανό να αντιμετωπίζετε άγχος.
Ανοικτή και ειλικρινής επικοινωνία
Μία από τις βασικές αιτίες του άγχους στις σχέσεις είναι η έλλειψη επικοινωνίας. Μιλήστε ανοιχτά με τον/τη σύντροφό σας, τους φίλους σας ή την οικογένειά σας για τις ανησυχίες και τους φόβους σας. Η ειλικρινής και υποστηρικτική επικοινωνία μπορεί να μειώσει την αβεβαιότητα και να ενισχύσει τη σύνδεση.
Αναγνωρίστε και αντιμετωπίστε τις ανασφάλειές σας
Αναγνωρίστε τις ανασφάλειες που μπορεί να σας οδηγούν στο άγχος. Είτε πρόκειται για φόβο απόρριψης, είτε για αμφιβολίες σχετικά με την αξία σας, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε αυτά τα συναισθήματα και να τα αντιμετωπίσετε. Συνήθως στις σχέσεις εκφράζεται ο προγραμματισμός μας όπως έχει αναπτυχθεί κατά την ανατροφή μας, κυρίως βλέποντας τον τρόπο που αλληλεπιδρούσαν οι γονείς μας. Αν υπήρχε φροντίδα, ειλικρίνεια, επικοινωνία, σεβασμός και αγάπη μεταξύ τους, θα συμπεριφερόμαστε και εμείς με αυτόν τον τρόπο στον/στην σύντροφό μας και θα περιμένουμε και από εκείνον/η να κάνει το ίδιο. Αν υπήρχαν τσακωμοί, λεκτική κακοποίηση, υποτίμηση, ειρωνεία, απόρριψη ή ζήλεια, είναι πιθανό να μας έχει επηρεάσει και να τα θεωρούμε αυτά ως φυσιολογικά σε μια σχέση. Αν βλέπαμε τους γονείς μας να επιλύουν τις διαφορές τους με συγκρούσεις και φωνές, πιθανότατα θα έχουμε αντιγράψει και εμείς αυτές τις συμπεριφορές. Αν οι γονείς μας έλυναν τις διαφορές τους με διάλογο και ηρεμία, θα έχουμε μάθει ότι αυτός είναι ο τρόπος για να διαχειρίζεσαι τις διαφορές μέσα στη σχέση.
Η εξάρτηση δεν είναι σημάδι υγιούς σχέσης
Οι υγιείς σχέσεις διέπονται από ελευθερία και αποδοχή του άλλου, όχι από προσκόλληση και εξάρτηση. Η υγιής σχέση δεν αποτελείται, όπως μαθαίνουμε από μικροί, από δύο μισά. Αποτελείται από δύο ολοκληρωμένους ανθρώπους, δηλαδή ανθρώπους που αισθάνονται ασφαλείς μέσα τους και δεν περιμένουν από τον/τη σύντροφό τους να επιβεβαιώνει την αξία τους και να τους κάνει ευτυχισμένους. Όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε μια σχέση συνεχίζουν να αγωνίζονται στη ζωή τους και να αντιμετωπίζουν προκλήσεις, αλλά και να εξελίσσονται πνευματικά βοηθώντας ο ένας τον άλλον να ξεπεράσει ανασφάλειες, φόβους, περιοριστικές πεποιθήσεις, επιβλαβείς συνήθειες, κ.ο.κ. Η υγιής σχέση είναι σαν ένα περιβάλλον που διέπεται από σεβασμό, αγάπη και κατανόηση. Σε μια υγιή σχέση δεν υπάρχουν ρόλοι και στρατηγικές ελέγχου του άλλου, ή ανταγωνισμός για το ποιος έχει το πάνω χέρι. Για να διαχειριστούμε λοιπόν το άγχος στις σχέσεις, οφείλουμε να δουλέψουμε με τον εαυτό μας και να μάθουμε να νιώθουμε πλήρεις και ασφαλείς. Μόνο τότε θα μπορούμε να μεταδώσουμε και στον άλλο αυτή την πληρότητα που νιώθουμε μέσα μας. Διαφορετικά, η σχέση θα είναι μια προσπάθεια να γεμίσουμε το συναισθηματικό κενό μέσα μας και αυτό θα το επιδιώκουμε χρησιμοποιώντας τον άλλο ως μέσο γι’ αυτόν το σκοπό - κάτι που θα μας προκαλεί άγχος, απογοήτευση και εντάσεις.
Δημιουργία υγιών ορίων
Η τοποθέτηση σαφών ορίων στις σχέσεις σας μπορεί να μειώσει το άγχος και να προστατεύσει την προσωπική σας ευημερία. Αναγνωρίστε τις ανάγκες σας και εκφράστε τες ξεκάθαρα, είτε πρόκειται για χρόνο για τον εαυτό σας, είτε για αποδοχή και σεβασμό από τους άλλους. Ο καθορισμός ορίων μπορεί να πυροδοτήσει αντιδράσεις στον/στη σύντροφό μας, ειδικά αν δεν το έχετε ξανακάνει στο παρελθόν. Είναι όμως πολύ σημαντικό να επιτευχθεί αυτό, αν θέλετε να μη νιώθετε στη σχέση καταπίεση ή άγχος.