Τι είναι η σεροτονίνη;
«Τα άτομα που έχουν έλλειψη σεροτονίνης κινδυνεύουν να αναπτύξουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους», εξηγεί ο Gregory Scott Brown, MD, ψυχίατρος, ιδρυτής και διευθυντής του Κέντρου Πράσινης Ψυχιατρικής στο Ώστιν του Τέξας.
Στην πραγματικότητα, η ανισορροπία της σεροτονίνης έχει από καιρό συνδεθεί με τη ρύθμιση της διάθεσης, της κοινωνικής συμπεριφοράς, της όρεξης, του ύπνου, της μνήμης και της σeξουαλικής επιθυμίας και λειτουργίας. Είναι σημαντική για τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, καθώς και για τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος, επιδρώντας τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.
Με βάση την ύποπτη σύνδεσή της με την κατάθλιψη, η σεροτονίνη είναι ο στόχος τού πιο συχνά συνταγογραφούμενου τύπου αντικαταθλιπτικών φαρμάκων: τους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs). Μια κατηγορία που περιλαμβάνει δημοφιλή φάρμακα όπως το Prozac, το Paxil, το Lexapro και το Zoloft. Οι SSRIs λειτουργούν εμποδίζοντας την επαναρρόφηση της σεροτονίνης στους νευρώνες του εγκεφάλου. Αυτό επιτρέπει περισσότερη σεροτονίνη να είναι διαθέσιμη για να βοηθήσει τον εγκέφαλο να μεταδώσει τα απαραίτητα μηνύματα για να ρυθμίσει την ψυχική διάθεση και άλλες διαδικασίες.
Αλλά η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι η μόνη απάντηση.
Φυσικοί τρόποι που αυξάνουν τη σεροτονίνη
«Είναι απολύτως δυνατό να αυξηθεί η σεροτονίνη χωρίς φάρμακα», λέει ο Δρ Μπράουν. Για όσους έχουν ήπια έως μέτρια επίπεδα κατάθλιψης, ο Δρ Μπράουν συνιστά μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για την αύξηση της σεροτονίνης και τη βελτίωση της διάθεσης:
#1: Η ηλιοφάνεια
«Περάστε περισσότερο χρόνο έξω», λέει. «Υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ του ηλιακού φωτός και της κατάθλιψης – όπως αποδεικνύεται από τη θεραπεία με light-box για την εποχική κατάθλιψη. Γνωρίζουμε πλέον ότι οι άνθρωποι που έχουν έλλειψη βιταμίνης D διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για πολλά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας. Ο καλύτερος τρόπος για να αυξήσετε τη βιταμίνη D και να μειώσετε αυτούς τους κινδύνους είναι να περνάτε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους και να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D, ή να λαμβάνετε συμπληρώματα βιταμίνης D».
#2: Ο ύπνος
«Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη έχουν κακό ύπνο. Υπάρχει μια συζήτηση σχετικά με το εάν ο ανεπαρκής ύπνος προκαλεί κατάθλιψη, ή εάν ο ανεπαρκής ύπνος είναι παρενέργεια της κατάθλιψης», προσθέτει ο Δρ Μπράουν. Είτε ισχύει το ένα είτε το άλλο, το γεγονός παραμένει ότι ο ύπνος παίζει μεγάλο ρόλο στη διάθεση και μπορεί να βοηθήσει φυσικά στην αύξηση της σεροτονίνης.
#3: Ο διαλογισμός
«Κάνω γιόγκα και πιστεύω στο διαλογισμό και στην εξάσκηση νου-σώματος», συνεχίζει. «Ο διαλογισμός μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα στους υποδοχείς GABA, που μας βοηθά να χαλαρώσουμε, και να αυξήσει τη δραστηριότητα των κυμάτων άλφα στον εγκέφαλο που βοηθά στη μείωση του άγχους».
#4: Η ψυχοθεραπεία
«Αυτό είναι μεγάλο θέμα», καταλήγει. «Ψυχοθεραπεία δεν σημαίνει φάρμακα και δεν πρέπει να την αποκλείουμε. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ».
Όταν τα φάρμακα είναι απαραίτητα
Για ορισμένα άτομα με πιο σοβαρή κατάθλιψη, οι μη φαρμακευτικές μέθοδοι μπορεί απλώς να μην λειτουργούν από μόνες τους. Γι' αυτούς τους ανθρώπους, ο Δρ Μπράουν λέει ότι η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι η καλύτερη απάντηση.
«Αν κάποιος έχει σοβαρή κατάθλιψη και υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλειά του, αυτό το άτομο χρειάζεται πιο επιθετική αντιμετώπιση. Αυτή θα ήταν μια περίπτωση όπου θα συνιστούσα κάποιο είδος φαρμακευτικής παρέμβασης», λέει.
«Εστιάζω πολύ στη λειτουργική ικανότητα. Μπορεί κάποιος να πάει στη δουλειά; Μπορεί να αλληλεπιδρά καλά με τον σύζυγο ή τους γονείς ή τα παιδιά του; Αν διαπιστωθεί ότι η κατάθλιψή του είναι τόσο σοβαρή που αποσύρεται από τη ζωή, αυτό είναι το σημείο όπου θα συνιστούσα φαρμακευτική αγωγή», συνεχίζει. «Είμαι ολιστικός ψυχίατρος και η προσέγγισή μου είναι ολιστική και συνεργατική. Μερικοί ασθενείς δεν θέλουν να πάρουν φάρμακα και συχνά αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να βελτιωθούν ακόμα και χωρίς αυτά. Είναι σημαντικό να συναντάμε τους ασθενείς εκεί που βρίσκονται».
Πηγή: psycom.net
Μετάφραση: Νίκος Μπάτρας