Ο προγραμματισμός μας έχει την τάση να επαναλαμβάνεται όταν δεν πέφτει πάνω του το φως της επίγνωσης. Και κάποια δομικά στοιχεία του μπορεί να είναι λανθασμένα εξαιτίας της ανατροφής ή και των μεταγενέστερων εμπειριών. Τα παρακάτω αποτελούν γενικές κατευθύνσεις, συμβουλές και υπενθυμήσεις για το πώς να ζούμε καλύτερα, με περισσότερη ισορροπία και ευτυχία.
Αναθεώρηση πεποιθήσεων: πολλά πράγματα για τα οποία νιώθουμε σίγουροι, δεν είναι έτσι όπως τα σκεφτόμαστε. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο έλεγχος. Πιστεύουμε ότι για να είμαστε καλά πρέπει να ελέγχουμε τη ζωή μας και τα πράγματα να εξελίσσονται όπως θέλουμε. Αυτή είναι μία κοινή παρερμηνεία που αντί να μας βοηθάει, πολύ συχνά μας κάνει να υποφέρουμε. Πιο ωφέλιμο από τον έλεγχο είναι να μπορούμε να διακρίνουμε αυτά που μπορούμε να επηρεάσουμε, από αυτά που είναι έξω από το πεδίο επιρροής μας. Ακόμα και άνθρωποι με τους οποίους είμαστε κοντά (φίλοι και συγγενείς), στην πραγματικότητα ζουν στο δικό τους κόσμο, με τον προγραμματισμό τους και την αντίληψή τους. Πρέπει να ξέρουμε πότε μπορούμε να βοηθήσουμε ή να συμβουλέψουμε κάποιον, και πότε να αποδεχόμαστε τα πράγματα όπως εξελίσσονται.
Να μην κυνηγάμε την ευτυχία: ευτυχία δεν σημαίνει πάντα ευχάριστα συναισθήματα, άνεση και μια ζωή χωρίς δυσκολίες και προκλήσεις. Για να δυναμώσουμε ψυχικά χρειάζεται να περάσουμε δυσκολίες που θα μας κάνουν πιο ευέλικτους, συνειδητούς, με λιγότερο εγώ και δεκτικούς απέναντι στη ζωή. Όσο μαθαίνουμε να μην αντιστεκόμαστε στις εμπειρίες μας, τόσο περισσότερη ηρεμία θα νιώθουμε μέσα μας. Η ευτυχία συνδέεται πιο πολύ με την άφεση και την αποδοχή, παρά με τον έλεγχο και τον χειρισμό.
Συνειδητές αλληλεπιδράσεις: η κοινωνικότητα από μόνη της δεν αρκεί για να νιώθουμε καλά και να μας προσφέρει ουσιαστική ικανοποίηση. Μπορεί να βρισκόμαστε με άλλους για να κουτσομπολεύουμε, ή για να δημιουργούμε από κοινού ένα περιβάλλον συνειδητής και δημιουργικής αλληλεπίδρασης. Η ποιοτική αλληλεπίδραση είναι αυτή που πραγματικά μας ωφελεί.
Δραστηριότητες: είναι σημαντικό να βρούμε στη ζωή δραστηριότητες που μας επιτρέπουν να εκφραζόμαστε αυθόρμητα, ελεύθερα και δημιουργικά. Αυτές μπορεί να είναι ο χορός, η μουσική, το μαστόρεμα, ο αθλητισμός, ή οτιδήποτε άλλο.
Σωματική και ψυχική υγεία: να φροντίζουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία εντάσσοντας στην καθημερινότητά μας τη σωματική άσκηση, την υγιεινή διατροφή, τον ποιοτικό ύπνο, ασκήσεις χαλάρωσης, γιόγκα, διαλογισμό και παράλληλα να περιορίσουμε τις καταχρήσεις.
Αυτοπαρατήρηση και συνειδητή παρουσία (mindfulness): ο διαλογισμός είναι η καλύτερη άσκηση για να αναπτύξουμε τη φυσική δεξιότητα που έχουμε όλοι να ζούμε συνειδητά στο παρόν και να μην παρασυρόμαστε από τις σκέψεις. Με την αυτοπαρατήρηση γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει μέσα μας σε επίπεδο σκέψεων και συναισθημάτων, από τι αποτελείται ο εσωτερικός μονόλογος και πώς ερμηνεύουμε τα γεγονότα και τις εμπειρίες μας. Έτσι είναι πιο εύκολο να αναθεωρήσουμε πεποιθήσεις, τρόπους σκέψης, συμπεριφορές και να βελτιώσουμε το σύστημά μας.
Επίτευξη στόχων: το να θέτουμε στόχους που προσπαθούμε να πετύχουμε (σε επαγγελματικό ή οικονομικό επίπεδο, σε επίπεδο υγείας, κοινωνικότητας, χόμπι ή άλλο), συμβάλλει στη συνολική αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή. Να έχουμε υπόψη μας να θέτουμε εφικτούς και ρεαλιστικούς στόχους και να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση με συνέπεια και δημιουργικότητα.
Επαγγελματική βοήθεια: αν υποφέρουμε από άγχος, κατάθλιψη, ψυχοσωματικά ή άλλα συμπτώματα, να μη διστάζουμε να ζητάμε βοήθεια. Η κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση μάς βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά που συμβαίνουν μέσα μας και μας απασχολούν, ή μας εμποδίζουν να ικανοποιήσουμε ανάγκες και επιθυμίες όπως τις περιγράψαμε παραπάνω. Η καθοδήγηση που παίρνουμε μένει για όλη μας τη ζωή και μπορεί να μας φανεί χρήσιμη σε πολλές περιστάσεις.
Συνειδητές αλληλεπιδράσεις: η κοινωνικότητα από μόνη της δεν αρκεί για να νιώθουμε καλά και να μας προσφέρει ουσιαστική ικανοποίηση. Μπορεί να βρισκόμαστε με άλλους για να κουτσομπολεύουμε, ή για να δημιουργούμε από κοινού ένα περιβάλλον συνειδητής και δημιουργικής αλληλεπίδρασης. Η ποιοτική αλληλεπίδραση είναι αυτή που πραγματικά μας ωφελεί.
Δραστηριότητες: είναι σημαντικό να βρούμε στη ζωή δραστηριότητες που μας επιτρέπουν να εκφραζόμαστε αυθόρμητα, ελεύθερα και δημιουργικά. Αυτές μπορεί να είναι ο χορός, η μουσική, το μαστόρεμα, ο αθλητισμός, ή οτιδήποτε άλλο.
Σωματική και ψυχική υγεία: να φροντίζουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία εντάσσοντας στην καθημερινότητά μας τη σωματική άσκηση, την υγιεινή διατροφή, τον ποιοτικό ύπνο, ασκήσεις χαλάρωσης, γιόγκα, διαλογισμό και παράλληλα να περιορίσουμε τις καταχρήσεις.
Αυτοπαρατήρηση και συνειδητή παρουσία (mindfulness): ο διαλογισμός είναι η καλύτερη άσκηση για να αναπτύξουμε τη φυσική δεξιότητα που έχουμε όλοι να ζούμε συνειδητά στο παρόν και να μην παρασυρόμαστε από τις σκέψεις. Με την αυτοπαρατήρηση γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει μέσα μας σε επίπεδο σκέψεων και συναισθημάτων, από τι αποτελείται ο εσωτερικός μονόλογος και πώς ερμηνεύουμε τα γεγονότα και τις εμπειρίες μας. Έτσι είναι πιο εύκολο να αναθεωρήσουμε πεποιθήσεις, τρόπους σκέψης, συμπεριφορές και να βελτιώσουμε το σύστημά μας.
Επίτευξη στόχων: το να θέτουμε στόχους που προσπαθούμε να πετύχουμε (σε επαγγελματικό ή οικονομικό επίπεδο, σε επίπεδο υγείας, κοινωνικότητας, χόμπι ή άλλο), συμβάλλει στη συνολική αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή. Να έχουμε υπόψη μας να θέτουμε εφικτούς και ρεαλιστικούς στόχους και να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση με συνέπεια και δημιουργικότητα.
Επαγγελματική βοήθεια: αν υποφέρουμε από άγχος, κατάθλιψη, ψυχοσωματικά ή άλλα συμπτώματα, να μη διστάζουμε να ζητάμε βοήθεια. Η κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση μάς βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά που συμβαίνουν μέσα μας και μας απασχολούν, ή μας εμποδίζουν να ικανοποιήσουμε ανάγκες και επιθυμίες όπως τις περιγράψαμε παραπάνω. Η καθοδήγηση που παίρνουμε μένει για όλη μας τη ζωή και μπορεί να μας φανεί χρήσιμη σε πολλές περιστάσεις.
Η ευτυχισμένη ζωή είναι μια συνισταμένη που διαμορφώνεται από διάφορους παράγοντες. Αν και έχει στον πυρήνα της κάποια δομικά στοιχεία (να μην προσπαθούμε να ελέγχουμε τα πάντα, να αποδεχόμαστε, να εμπιστευόμαστε τη ζωή, να είμαστε ταπεινοί, κ.τ.λ), εντούτοις όλα καταλήγουν στην αυτογνωσία. Αν γνωρίζουμε τη φύση του εαυτού, καθώς και τη φύση των εμπειριών μας μέσα από την παρατήρηση, τα υπόλοιπα μπαίνουν από μόνα τους στη θέση τους.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com