Σ' αυτό το άρθρο δεν θα ασχοληθούμε πολύ με τις λεπτομέρειες του πολέμου στην Ουκρανία, γιατί κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει εκεί και τι ισχύει από όσα λέγονται. Εμπλέκονται τόσοι πολλοί άνθρωποι, υπηρεσίες και συμφέροντα, που όλες οι θεωρίες είναι πιθανές.
Κάποιοι λένε ότι οι Αμερικανοί προκάλεσαν τον Πούτιν για να χαλάσουν οι σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας, ώστε να πουλήσουν στην Ευρώπη περισσότερο φυσικό αέριο. Άλλοι λένε ότι ο Πούτιν (με τη δικαιολογία του Ντονμπάς και των ναζί στην ουκρανική κυβέρνηση) άδραξε την ευκαιρία να εισβάλει στην Ουκρανία για να ελέγξει τον ορυκτό της πλούτο. Άλλοι υποστηρίζουν ότι ο Πούτιν θέλει να αναβιώσει τη Σοβιετική Ένωση και μετά την Ουκρανία θα ακολουθήσει η Μολδαβία και άλλες χώρες της Βαλτικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Μπορεί να ισχύουν όλα αυτά, κάποια από αυτά, ή τίποτα από αυτά. Το σίγουρο είναι ότι προς το παρόν οι μεγαλύτεροι χαμένοι είναι οι Ουκρανοί, οι οποίοι βρέθηκαν εν μέσω σύγκρουσης μεγάλων συμφερόντων.
Κάποια δεδομένα που μπορούμε επίσης να εξάγουμε από τον πόλεμο είναι τα εξής:
- παρόλη την τεχνολογική και πολιτισμική ανάπτυξη του ανθρώπινου είδους εξακολουθεί να επικρατεί το δίκαιο του ισχυρού,
- τα Ηνωμένα Έθνη και άλλοι παρόμοιοι οργανισμοί, σε όσες αποφάσεις και αν καταλήξουν, δεν έχουν τη δύναμη να παρέμβουν ώστε να προστατέψουν τα θύματα ή να αποτρέψουν μεγάλες καταστροφές,
- η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμία αξία για τους ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων,
- μια πολύ μικρή ομάδα ανθρώπων, 10 άτομα το πολύ, έχει τη δύναμη να αποφασίσει αν θα προκαλέσει πόλεμο στην Ευρώπη και θα διαταράξει την ειρήνη και το αίσθημα της ασφάλειας σε εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες.
Ο άνθρωπος, στο εξελικτικό στάδιο που βρίσκεται σήμερα, διαθέτει τις απαραίτητες ικανότητες για να επιβιώσει, να χρησιμοποιήσει δίκαια τους φυσικούς πόρους του πλανήτη και να απολαύσει την υπαρξιακή εμπειρία της ζωής, χωρίς να χρειάζεται να σκοτώσει. Διαθέτει όλα τα μέσα για να επικοινωνεί, να υπολογίζει, να μοιράζεται και να δημιουργεί. Ο μόνος λόγος που καταφεύγει στον πόλεμο είναι ο ενστικτώδης και εγωικός τρόπος λειτουργίας που, ακόμα, υπερτερεί στους περισσότερους έναντι του συνειδητού και μη εγωικού. Π.χ. ο έλεγχος, ως ένα νοητικό προϊόν, είτε μιλάμε για τον έλεγχο της ζωής σε ατομικό επίπεδο, είτε για τον έλεγχο του ορυκτού πλούτου μιας χώρας, οδηγεί πάντα σε ένταση. Σε ατομικό επίπεδο η ένταση εκφράζεται ως άγχος, ανησυχία και ψυχοσωματικά. Σε συλλογικό επίπεδο εκφράζεται ως σύγκρουση, βία και καταστροφή.
Δεν έχει όμως πολύ νόημα να ασχολούμαστε με ουτοπικές υποθέσεις και να φανταζόμαστε τι θα μπορούσε να κάνει ο άνθρωπος αντί να πολεμάει. Πιο ωφέλιμο είναι να είμαστε ρεαλιστές και να βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι.
Κάτι που επαναλαμβάνουμε συχνά στα άρθρα της Αυτεπίγνωσης είναι η αρχή της μεταβλητότητας και της παροδικότητας. Όλα αλλάζουν. Συνέχεια. Και η αλλαγή αφορά και την ασφάλεια και την ειρήνη που μπορεί να επικρατεί για αρκετές δεκαετίες σε μια ήπειρο. Στη φύση ισχύει επίσης ο κανόνας της προσαρμοστικότητας. Επιβιώνει καλύτερα αυτός που μπορεί να προσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες που επικρατούν.
Σε έναν κόσμο λοιπόν όπου οι σχέσεις μεταξύ των κρατών διαμορφώνονται από οικονομικά συμφέροντα και όχι από το σεβασμό και την αλληλεγγύη, η επιθυμία μας για ειρήνη αποτελεί μια υποκειμενική προβολή που τείνει προς την αυταπάτη. Το να επιθυμείς να υπάρχει ειρήνη στον κόσμο όταν οι εξουσίες και τόσοι πολλοί άνθρωποι λειτουργούν με βάση τα ζωώδη ένστικτα και τα υπερμεγέθη εγώ, είναι ουτοπικό. Η επιθυμία για ειρήνη μπορεί να είναι αυθεντική, αλλά παράλληλα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να δούμε και να αποδεχτούμε τον κόσμο όπως είναι. Και η αποδοχή έρχεται απλώς με το να παρατηρούμε και να μην επιθυμούμε κάτι διαφορετικό.
Η προσκόλληση σε έναν τρόπο ζωής που είναι θεμελιωμένος στην ασφάλεια, το σεβασμό, την αποδοχή, την ειρήνη και την κατανόηση, δεν είναι ωφέλιμη - η προσκόλληση δεν είναι ωφέλιμη, όχι ο πολιτισμένος τρόπος ζωής και η ευημερία. Αφού δεν ζούμε μόνοι μας στον πλανήτη, ανά πάσα στιγμή μπορεί αυτά να διαταραχθούν από έναν παρανοϊκό και επιθετικό δικτάτορα. Από μια ευρύτερη οπτική, αυτός είναι ο τρόπος που έχει η ζωή να μας υπενθυμίζει την αρχή της μεταβλητότητας και τη σημασία της επιγνωσιακής επαγρύπνησης.
Όπως σε ένα σώμα εμφανίζεται ένα ψυχοσωματικό σύμπτωμα ως μήνυμα για να εστιάσουμε την προσοχή μας εκεί που πρέπει κάτι να διορθωθεί, έτσι και στο επίπεδο της ανθρωπότητας εμφανίζονται κάθε τόσο συμπτώματα που μας δείχνουν ότι το παγκόσμιο σύστημα διοίκησης και διακρατικών σχέσεων δεν είναι συμβατό με τη μη εγωική φύση του ανθρώπου.
Μέσα μας λειτουργούν ακόμα τα αρχέγονα ένστικτα που προέρχονται από τον ερπετοειδή εγκέφαλο και αφορούν την επιβίωση και το ζωτικό χώρο. Παράλληλα όμως με αυτά δυναμώνει όλο και περισσότερο η πτυχή της αυτογνωσίας και της μη εγωικής ύπαρξης. Ο δρόμος της συλλογικής πνευματικής εξέλιξης είναι μακρύς. Μέχρι να δούμε τις ηγεσίες να επηρεάζονται έμπρακτα από την αλλαγή του επιπέδου συνειδητότητας των πολιτών, θα γίνονται δύο βήματα μπρος και ένα πίσω. Τώρα, όπως όλα δείχνουν, τουλάχιστον στην Ευρώπη, κάνουμε το ένα βήμα πίσω.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
