Για να διακρίνουμε πότε μια πράξη προέρχεται από το εγώ και πότε αποτελεί μια αυθόρμητη και φυσική έκφραση του συστήματός μας, πρέπει να είμαστε σε κατάσταση εσωτερικής επαγρύπνησης.
Όταν μια πράξη (ή απόφαση) προέρχεται από το εγώ έχει κάποια χαρακτηριστικά όπως: προσπάθεια για άμυνα (προστασία), ή διόγκωση της αίσθησης του ατόμου.
Η άμυνα εκφράζεται με την αποστροφή εμπειριών (δεν μιλάμε εδώ για απειλές που αφορούν το σώμα, αλλά για εμπειρίες του τύπου αποφυγή της κριτικής, αποφυγή της απόρριψης, κ.ά), ενώ η διόγκωση με τις επιθυμίες (θέλω να γίνω, να αποκτήσω, να καταφέρω, να με αναγνωρίσουν, κ.ο.κ).
Το εγώ κινείται σ' αυτό το δίπολο: της αποστροφής για άμυνα και των επιθυμιών για διόγκωση. Πίσω από αυτά υπάρχει η βαθύτερη αίσθηση της χωριστότητας που συνοδεύεται πάντα από αισθήματα ανεπάρκειας και αναξιότητας.
Η γενικότερη αίσθηση που κυριαρχεί στις πράξεις που προέρχονται από το εγώ είναι η έντονη προσπάθεια για έλεγχο. Αν έχει αναπτυχθεί αρκετά η ικανότητα της αυτοπαρατήρησης για να δούμε καθαρά τι γίνεται μέσα μας, θα δούμε ότι οι εγωικές πράξεις δεν έχουν φυσική ροή ενέργειας. Προσπαθούμε να καταφέρουμε κάτι γιατί από πίσω υπάρχει μια εγωική επιθυμία. Πρέπει να είμαστε όμως αρκετά ευαίσθητοι επιγνωσιακά για να την εντοπίσουμε.
Όταν το σύστημα εκφράζεται μη εγωικά οι πράξεις εμπνέουν αρμονία και ισορροπία. Συνοδεύονται από μια αίσθηση φυσικής ροής και όχι προσπάθειας. Υπάρχει αποδοχή και όχι προσκόλληση για την επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος. Οι εγωικές πράξεις συνοδεύονται από προσκόλληση για το αποτέλεσμα. Αν δεν γίνει αυτό που επιθυμούμε, νιώθουμε απογοήτευση, θυμό, φόβο ή θλίψη.
Οι μη εγωικές πράξεις δεν τείνουν προς ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Νιώθουμε ότι περισσότερο ρέουμε μαζί με τις εμπειρίες, παρά ότι προσπαθούμε επίμονα να πετύχουμε ένα αποτέλεσμα. Είμαστε ανοιχτοί στις εμπειρίες που μας φέρνει η ζωή, αντί να προσπαθούμε συνεχώς να την ελέγχουμε.
Φυσικά υπάρχουν πάντα και οι μη εγωικές επιθυμίες, όπως το να θέλουμε να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας, το εργασιακό περιβάλλον, κ.ά. Αυτές οι επιθυμίες αφορούν πρακτικά θέματα και δεν έχουν χαρακτηριστικά άμυνας ή διόγκωσης ενός εγώ.
Τέλος, καλό είναι να θυμόμαστε ότι τόσο η εγωική, όσο και η μη εγωική κατάσταση, αποτελούν εκφράσεις της ύπαρξης. Το να σχηματίσουμε την άποψη ότι οι μη εγωικές πράξεις είναι καλύτερες από τις εγωικές (και άρα οι δεύτερες είναι ανεπιθύμητες), είναι πάλι μια υποκειμενική κριτική του εγωικού νου. Για την επίγνωση όλες οι εμπειρίες είναι απλώς εμπειρίες, ουδέτερες μορφές της ύπαρξης.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης: