Όταν κάποιος μεταβαίνει από την ανεπίγνωστη κατάσταση στην εν επιγνώσει παρατήρηση, αρχίζει όλο και πιο συχνά να συναντά την αίσθηση του ατόμου.
Αυτό που παρατηρείται πλέον είναι τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφοράς, και η "προσωπική ιστορία" η οποία ενώνει τις αναμνήσεις που έχουμε συλλέξει κατά τη διάρκεια της ζωής μας με τις επιθυμίες και τις αποστροφές μας για το μέλλον.
Έτσι, καθώς σιγά σιγά αναγνωρίζεται όλο και πιο συχνά η αίσθηση του ατόμου στις διάφορες καταστάσεις της ζωής, στοχοποιείται η υπέρβαση και η διάλυσή της. Δεν ευθύνεται όμως μόνο η αίσθηση του ατόμου και ο προγραμματισμός του για τα δυσάρεστα συναισθήματα ή τις επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις (και κατ' επέκταση για τις ανεπιθύμητες καταστάσεις).
Υπάρχει μία ακόμα παράμετρος εξαιρετικά λεπτοφυής και ανεπαίσθητη, η οποία είναι αυτή που ευθύνεται για όλο τον ψυχικό πόνο, την ψευδαίσθηση του ελέγχου και τη δυσφορία σε κάθε επίπεδο συνολικά: ο μηχανισμός της ταύτισης.
Ο μηχανισμός αυτός μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα ακόμα ψυχικό φαινόμενο το οποίο ποικίλει σε ένταση και διάρκεια.
Όταν είναι ενεργός, υπάρχει ταύτιση και ο βαθμός της ταύτισης μπορεί να κυμανθεί σε διάφορα επίπεδα. Από το "εγώ είμαι ο τάδε που μου συμβαίνει αυτό", ως ένα παράδειγμα ισχυρής ταύτισης, έως το "εγώ μόνο Είμαι" ως παράδειγμα ασθενούς ταύτισης.
Ο μηχανισμός αυτός συνδέει τα παρατηρούμενα αντικείμενα (σκέψεις, συναισθήματα, εμπειρίες, προγραμματισμός, το Είμαι, οτιδήποτε) σαν ένας άυλος ιστός, και τα συνυφαίνει με την Ύπαρξη.
Όταν είναι ανενεργός, οτιδήποτε και να εμφανισθεί εντός του πεδίου των εμπειριών παραμένει απρόσωπο ανεξάρτητα από την έντασή του, ενώ οι εμπειρίες βιώνονται χωρίς αντίσταση.
Μόλις κατανοηθεί η λειτουργία του μηχανισμού της ταύτισης και εμπεδωθεί βιωματικά η παροδική του φύση και η ποικιλία των εντάσεών του, μπαίνει και αυτός στο πεδίο των παρατηρούμενων αντικειμένων.
Εκεί ξεκινά η απελευθέρωση της Ύπαρξης, που μπορεί να γνωρίζει άκριτα, απρόσωπα και ελεύθερα οτιδήποτε εμφανίζεται.
Ηρώ Παπαδοπούλου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Συμβουλευτική - Mindfulness - Αυτογνωσία