Όποτε βλέπουμε το πρόβλημα να βρίσκεται πέρα από μας, κάπου εκεί έξω, σε κάποιο άλλο άτομο ή σε κάποια κατάσταση, δεσμευόμαστε από αυτούς τους παράγοντες και δεν αναγνωρίζουμε το ουσιαστικό πρόβλημα. Τότε πιστεύουμε ότι κάτι πρέπει ν' αλλάξει εκεί έξω, αντί ν' αλλάξουμε εμείς.
Αν, για παράδειγμα, έχω κάποιο πρόβλημα σε μια προσωπική σχέση, τι κερδίζω με το ν' αναφέρομαι συνέχεια στα μειονεκτήματα του άλλου; Λέγοντας ότι εγώ δεν φταίω, ότι δεν έχω καμία ευθύνη, γίνομαι το αδύναμο θύμα της υπόθεσης. Έτσι μειώνεται η ικανότητά μας ν' ανταποκριθούμε θετικά και αποτελεσματικά. Όλη η ενέργεια, αντί να χρησιμοποιηθεί εποικοδομητικά, σπαταλιέται με το να παραπονιόμαστε και να κατηγορούμε.
Θα έχετε ακούσει το ρητό που λέει "Άναψε ένα φως αντί να κατηγορείς το σκοτάδι". Συνεχίζοντας να κατηγορούμε και ν' ασκούμε κριτική, ενισχύουμε τις αδυναμίες του άλλου ατόμου που κατηγορούμε και εξαντλούμε τη νοητική μας δύναμη. Έτσι χάνουμε κάθε δυνατότητα να επιδράσουμε θετικά στη συγκεκριμένη περίσταση. Μια κριτική στάση είναι χειρότερη από τη συμπεριφορά του άλλου ατόμου που περιμένω να διορθώσει κάτι.
Συνήθως όταν κάτι συμβαίνει στο εξωτερικό επίπεδο, η
αίσθηση κάποιας εσωτερικής απειλής λόγω υπερβολικής ταύτισης με το
ρόλο που παίζουμε ή τη θέση που έχουμε, μας κάνει να αντιδρούμε κατευθείαν χωρίς να σκεφτούμε τις συνέπειες της κίνησής μας.
Η εναλλακτική είναι να δημιουργήσω λίγο χώρο ανάμεσα στο ερέθισμα και στην αντίδραση. Σε αυτόν το χώρο υπάρχει το περιθώριο επιλογής. Όταν δίνω στον εαυτό μου χρόνο να σκεφτεί, να καταλάβει και να διακρίνει, τότε δεν αντιδρώ, αλλά δρω δημιουργικά. Η δημιουργία αυτού του ενδιάμεσου χώρου απαιτεί την αποταύτιση από πολλές ταμπέλες που έχουμε κρεμάσει στην προσωπικότητά μας.
Αν πράγματι θέλω να βοηθήσω την κατάσταση, τότε μπορώ να δουλέψω πάνω σε αυτό στο οποίο έχω κάποιο έλεγχο και αυτό είναι ο εαυτός μου. Μπορώ να πάψω να προσπαθώ να διορθώνω άλλα άτομα και ν' αρχίσω να διορθώνω τον εαυτό μου, τις δικές μου αδυναμίες, τα δικά μου λάθη. Μπορώ να εστιάσω την προσοχή μου στην ανάπτυξη της δικής μου κατανόησης, αντί να περιμένω να με καταλάβουν οι άλλοι.
*Από το βιβλίο "Η τέχνη της ηγεσίας", Γιώργος Μαυρουδής, Εκδ. Leader Books
Διαβάστε επίσης: