Αποφθέγματα του Ηράκλειτου

- Ο δαίμων που συνοδεύει κάθε άνθρωπο είναι ο χαρακτήρας του.

- Όσοι δεν ξέρουν να ακούν, δεν ξέρουν και να μιλούν.

- Δεν είναι και ό,τι καλύτερο για τους ανθρώπους να πραγματοποιούνται όλα όσα επιθυμούν.

- Όλα είναι αλληλένδετα: τα σύνολα και τα μη-σύνολα, τα συγκλίνοντα και τα αποκλίνοντα, η συγχορδία και η μονωδία. Όλα συνταιριάζονται σε ένα και από το ένα προέρχονται όλα.

- Όσοι μπαίνουν στα ίδια ποτάμια βρέχονται από διαφορετικά νερά κάθε φορά. Δεν μπορείς να μπεις δύο φορές στο ίδιο ποτάμι. Ούτε να αγγίξεις κάποια θνητή ουσία που να μένει στην ίδια κατάσταση.

- Πώς είναι δυνατόν να κρυφτεί κανείς από αυτό που δεν δύει ποτέ;

- Οι πολλοί δεν στοχάζονται πάνω στη φύση των πραγμάτων που συναντούν μπροστά τους, ούτε τα γνωρίζουν πραγματικά, αλλά απλώς νομίζουν πως τα γνωρίζουν.

- Όσοι δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τον αληθινό λόγο, ακόμα και όταν τον ακούσουν, είναι σαν τους κουφούς. Το λέει και το ρητό: παρόντες απόντες.

- Η βαθύτερη κατανόηση δεν έρχεται με την πολυμάθεια.

- Όποιο δρόμο και αν ακολουθήσεις, δεν θα βρεις τα όρια της ψυχής.

- Ο πόλεμος είναι πατέρας και κυβερνήτης των πάντων. Αυτός άλλους τους αναδεικνύει θεούς και άλλους ανθρώπους, άλλους τους κάνει δούλους και άλλους ελεύθερους.

- Η αρμονία που δεν φαίνεται είναι ισχυρότερη από τη φανερή.

- Ο ανήφορος και ο κατήφορος είναι ένας και ο αυτός δρόμος.

- Δεν πρέπει να ενεργούμε και να μιλάμε σαν κοιμισμένοι.

- Δεν πρέπει να ενεργούμε και να μιλάμε σαν παιδιά των γονιών μας - δηλαδή, σύμφωνα με τις αντιλήψεις που παραλάβαμε.

- Για τους ξύπνιους ο κόσμος είναι ένας και κοινός, ενώ ο κάθε κοιμισμένος καταφεύγει σ' ένα δικό του κόσμο.

- Ερεύνησα τον εαυτό μου.

- Στη φύση αρέσει να κρύβεται.

- Για τον θεό όλα είναι ωραία και καλά και δίκαια, ενώ οι άνθρωποι άλλα τα θεωρούν άδικα και άλλα δίκαια.

- Απ' όλους όσους άκουσα να μιλούν, κανείς δεν έφθασε στο σημείο να γνωρίζει ότι η σοφία είναι διαχωρισμένη από όλα τα πράγματα.

- Η σοφία δεν είναι σύμφυτη με τον ανθρώπινο χαρακτήρα, αλλά με τον θείο.

- Όλοι οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν τον εαυτό τους και να σκέφτονται σωστά.

*Επιλεγμένα από το βιβλίο "Ηράκλειτος - Άπαντα", Εκδ. Κάκτος

Σημειώσεις

Όταν ο Ηράκλειτος χρησιμοποιεί τη λέξη "κοιμισμένος", εννοεί ασυνείδητος, δηλαδή αυτός που ζει χωρίς επίγνωση και αυτογνωσία.

Ο Ηράκλειτος θεωρείται από πολλούς φωτισμένος και σοφός και όχι απλά φιλόσοφος. Γι' αυτό και ο λόγος του (και ο ίδιος) χαρακτηρίστηκε σκοτεινός, επειδή ήταν δυσνόητος όπως είναι ο λόγος κάθε σοφού συνειδητού δασκάλου (Νισαργκαντάττα, Ραμάνα Μαχάρσι, Χριστός, κ.ά). Π.χ. όταν έλεγε "η σοφία είναι διαχωρισμένη από όλα τα πράγματα", εννοούσε τη σοφία ως κάτι το θεϊκό ("Η σοφία δεν είναι σύμφυτη με τον ανθρώπινο χαρακτήρα, αλλά με τον θείο"). Ο "θείος χαρακτήρας" είναι αυτό που είναι πέρα από όλα τα αντικείμενα και τα γνωρίζει όλα, αφού είναι η Ύπαρξη (η καθαρή γνώση, η συνειδητότητα, η επίγνωση - εξού και το "θεός" από το "θεώμαι" που σημαίνει παρατηρώ).

Η φράση "Για τους ξύπνιους ο κόσμος είναι ένας και κοινός, ενώ ο κάθε κοιμισμένος καταφεύγει σ' ένα δικό του κόσμο" έχει παρερμηνευθεί πολύ. Οι "ξύπνιοι" είναι αυτοί που έχουν αφυπνιστεί από την ταύτιση της επίγνωσης (ή συνειδητότητας) με τον νου και το σώμα. Αυτοί βλέπουν τον κόσμο χωρίς ερμηνείες, προκαταλήψεις και προβολές. Οι "κοιμισμένοι" είναι αυτοί που βλέπουν τον κόσμο όντας ταυτισμένοι με τον προγραμματισμό τους και τις σκέψεις τους. Έτσι, ο καθένας από αυτούς βλέπει τον δικό του κόσμο που προέρχεται από τον προγραμματισμό που κουβαλάει και τον προβάλλει προς τα έξω, ενώ οι αφυπνισμένοι ζουν στον ίδιο κόσμο που είναι ο κόσμος τού ανερμήνευτου παρόντος.

Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com

Διαβάστε επίσης: