Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό που είμαστε ήδη. Μπορούμε βέβαια να ευχηθούμε να αλλάξουμε. Αλλά η ευχή δεν αρκεί. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να πραγματοποιήσουμε την ευχή. Για να μάθουμε να περπατάμε απαιτούνται κάποια χρόνια.
Το ίδιο και για να μάθουμε να γράφουμε, να διαβάζουμε ή για να αποκτήσουμε κάποιες επαγγελματικές δεξιότητες. Για να γυμνάσουμε το σώμα μας περνάμε αρκετές ώρες στα γυμναστήρια και κάνουμε πηδάλιο πάνω σε σταθερά ποδήλατα που δεν μας πάνε πουθενά. Τα κάνουμε όλα αυτά επειδή έχουμε ένα κίνητρο: ξέρουμε ότι μακροχρόνια θα μας ωφελήσουν.
Το ίδιο ισχύει και στην εξάσκηση του νου. Πώς θα μπορούσαμε να αλλάξουμε κάτι σ' αυτό, μόνο με το να ευχόμαστε την αλλαγή; Δεν έχει νόημα, όπως δεν έχει νόημα να περιμένει κάποιος να μάθει να παίζει μια σονάτα του Μότσαρτ, απλά και μόνο χτυπώντας τα πλήκτρα του πιάνου πού και πού. Ξοδεύουμε πολλή ενέργεια για να βελτιώσουμε τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής μας, αλλά στο τέλος ο νους είναι αυτός που αξιολογεί τις εμπειρίες μας σ' αυτό τον κόσμο και τις μεταφράζει σε χαρά ή πόνο. Αν αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα, αλλάζει και η ποιότητα της ζωής μας.
Ο διαλογισμός αποσκοπεί σ' αυτήν ακριβώς την εκπαίδευση του νου. Είναι μια πρακτική που μας επιτρέπει να καλλιεργήσουμε και να αναπτύξουμε κάποιες βασικές ιδιότητες που έχουμε ως άνθρωποι, με τον ίδιο τρόπο που άλλες πρακτικές μάς επιτρέπουν να μάθουμε να παίζουμε ένα μουσικό όργανο ή να αποκτήσουμε άλλες δεξιότητες. H λέξη διαλογισμός (meditation) προέρχεται από τις λέξεις bhavana, που στα σανσκριτικά σημαίνει "καλλιεργώ", και gom, που στα θιβετιανά σημαίνει "εξοικειώνομαι με (κάτι)". Πρωταρχικά λοιπόν, ο διαλογισμός είναι η εξοικείωση με ένα καθαρό και διαυγή τρόπο αντίληψης των πραγμάτων, καθώς και η καλλιέργεια των θετικών στοιχείων που έχουμε μέσα μας και που παραμένουν ανενεργά, μέχρι να κάνουμε κάτι για να τα ενεργοποιήσουμε.
Ένα από τα χειρότερα πράγματα που έχουμε κάνει είναι ότι έχουμε υποτιμήσει την ικανότητά μας να αλλάζουμε.Τα στοιχεία του χαρακτήρα μας μένουν τα ίδια όσο δεν κάνουμε τίποτα για να τα αλλάξουμε και όσο συνεχίζουμε να ανεχόμαστε και να δυναμώνουμε τις συνήθειες και τα μοτίβα του νου, σκέψη με τη σκέψη. Ο διαλογισμός και η εκπαίδευση του νου μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή μας και να επιφέρουν μια εσωτερική βαθιά και γαλήνια επανάσταση, που θα απογειώνει την εμπειρία της ζωής μας την κάθε στιγμή.
*Από το βιβλίο "The art of Meditation", Matthieu Ricard.
Μετάφραση: Νίκος Μπάτρας
**Ο Matthieu Ricard είναι Γάλλος μοναχός βουδιστής. Μετά την ολοκλήρωση των διδακτορικών του σπουδών στη μοριακή γενετική το 1972, αποφάσισε να εγκαταλείψει την επιστήμη και να αφοσιωθεί στην πρακτική του θιβετιανού βουδισμού. Το 2009 μια ομάδα επιστημόνων τον ανακήρυξε ως τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο. Η ομάδα ανακάλυψε πρωτοφανή -στα χρονικά των νευροεπιστημών- παραγωγή κυμάτων "γ" από τον εγκέφαλό του σε κατάσταση διαλογισμού.
Διαβάστε επίσης: