Ανάλογα με το τι αντιλαμβανόμαστε ως αληθινό, διαμορφώνουμε τις πεποιθήσεις, τις στάσεις, τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές και γενικότερα τη ζωή μας.
Η φράση "εγώ είμαι η αλήθεια" αποδίδεται στον Χριστό. Δυστυχώς όμως, όπως συνέβη και με πολλές άλλες φράσεις του, η συγκεκριμένη φράση έχει παρερμηνευτεί από όσους δεν κατανόησαν τι ακριβώς εννοούσε ο Χριστός όταν την έλεγε.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάτι αντικειμενικά αληθινό. Αν κάτι είναι αληθινό, θα πρέπει να είναι αληθινό για όλους. Δεν υπάρχει όμως ένας κοινά αποδεκτός αντικειμενικός κόσμος, αλλά ο καθένας βιώνει τις αισθήσεις τού δικού του σώματος και τις σκέψεις τού δικού του νου. Επομένως, όπως έχει πει ένας άλλος πνευματικός δάσκαλος, ο Μούτζι: "Όλοι ζούμε στον ίδιο πλανήτη, αλλά ο καθένας στο δικό του κόσμο".
Από τη στιγμή που όλες οι πληροφορίες που συλλέγουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας αποτελούν επεξεργασμένα στοιχεία του κάθε συστήματος "σώμα-νους" ξεχωριστά, η αλήθεια για τον καθένα είναι ό,τι πιστεύει ο καθένας ότι είναι αληθινό. Δηλαδή, όπου "αλήθεια", στην πραγματικότητα εννοούμε "πίστη". Αν κάποιος πιστεύει ότι μία σκέψη λέει την αλήθεια, τότε η σκέψη αυτή μετατρέπεται σε στοιχείο του δικού του κόσμου. Γι' αυτό υπάρχουν και τόσα πολλά συστήματα πεποιθήσεων -θρησκευτικών, πολιτικών, μεταφυσικών, κοινωνικών, κ.ά- που διαφέρουν εντελώς μεταξύ τους, αλλά ο καθένας πιστεύει σε κάτι ανάλογα με τον προγραμματισμό του, την ανατροφή του και την ικανότητά του για κατανόηση. Γι' αυτό οι άνθρωποι αντιδρούν και με διαφορετικό τρόπο σε παρόμοιες καταστάσεις, γι' αυτό αποφασίζουν διαφορετικά, κ.ο.κ.
Η πίστη είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου εντοπίζει κανείς τον εαυτό του μέσα στις σκέψεις. Και τότε οι σκέψεις γίνονται πραγματικότητα (γι' αυτόν που τις πιστεύει). Έτσι, αν κάποιος πιστεύει ότι δεν είναι καλός, ότι είναι κατώτερος των άλλων, ότι είναι λάθος ή ανεπαρκής, θα υποφέρει από άγχος ή κατάθλιψη. Αν κάποιος πιστεύει ότι είναι καλός, ίσος με τους άλλους και επαρκής, θα λειτουργεί στη ζωή του χωρίς τέτοια συμπτώματα. Το γιατί πιστεύει κάποιος τις πρώτες ή τις δεύτερες σκέψεις, έχει να κάνει με την ανατροφή του, το περιβάλλον μέσα στην οικογένεια όπου μεγάλωσε, τις παιδικές εμπειρίες του, κ.ά.
Για να φαίνεται ότι μια σκέψη λέει την αλήθεια, θα πρέπει να δημιουργηθεί μια προσωπική σχέση μ' αυτή τη σκέψη. Δηλαδή, θα πρέπει κάποιος να πει "εγώ είμαι ανεπαρκής". Χωρίς το "εγώ είμαι", η λέξη "ανεπαρκής" δεν μπορεί να μετατραπεί σε πραγματικότητα. Με άλλα λόγια, αυτό που δίνει ψυχή, ή ζωή, στις σκέψεις, είναι η ίδια η ψυχή. Η ψυχή είναι το (εγώ) Είμαι. Αυτός είναι ο πυρήνας του συστήματός μας. Αν επενδύσουμε με τον εαυτό μας -δηλαδή με το Είμαι- μία σκέψη, τότε η σκέψη αποκτά ζωή και γίνεται η πραγματικότητά μας. Γι' αυτό και ένα μεγάλο μέρος της αυτογνωσίας έγκειται απλά στην αφαίρεση του εαυτού μας από τα παρατηρούμενα αντικείμενα, δηλαδή τις αισθήσεις, τις πέντε αισθήσεις και τις σκέψεις.
Ο Ινδός σοφός Ραμάνα Μαχάρσι (εικ.) που έζησε τον προηγούμενο αιώνα, είχε αναπτύξει μια πολύ συγκεκριμένη μέθοδο αφαίρεσης του εαυτού από οτιδήποτε είναι παρατηρούμενο. Έλεγε: "Να αφιερώνεις λίγη ώρα την ημέρα για να κάνεις το εξής: θα κάθεσαι κάτω και θα κουνάς τα μέλη του σώματός σου και θα λες "δεν είμαι αυτό το μέλος". Θα παρατηρείς τις αισθήσεις του σώματος και θα λες "δεν είμαι αυτή η αίσθηση". Θα παρατηρείς τις σκέψεις και θα λες "δεν είμαι αυτή η σκέψη"". Μ' αυτόν τον τρόπο αφαιρεί κανείς τον εαυτό του από τα παρατηρούμενα αντικείμενα, μέχρι να αντιληφθεί ότι δεν είναι ένα αντικείμενο, αλλά είναι αυτός που παρατηρεί. Ο παρατηρητής φυσικά δεν είναι αντικείμενο, δεν είναι πρόσωπο και δεν μπορεί να εντοπιστεί πουθενά. Είναι η ίδια η διαδικασία της παρατήρησης, ή αλλιώς, η γνώση της ύπαρξης, η επίγνωση. Αυτό εννοούσε και ο Πλωτίνος όταν έλεγε "άφελε πάντα" (αφαίρεσέ τα όλα): αφαίρεσε από το Είμαι όλα όσα δεν είσαι.
Όταν αντιλαμβάνεται κάποιος βιωματικά ότι κανένα παρατηρούμενο αντικείμενο που εμφανίζεται μέσα στο πεδίο της επίγνωσής του δεν έχει ζωή, συνειδητοποιεί ότι ο ίδιος που κάνει την παρατήρηση αποτελεί την ψυχή τού συστήματος και πλέον είναι ξεκάθαρο ότι αληθινό είναι μόνο ό,τι συνδέεται με το Είμαι. Αυτή είναι η δύναμη που έχουμε όλοι. Όλοι είμαστε η ψυχή του συστήματος, όχι ως σώματα γιατί τα σώματα είναι παρατηρούμενα. Όχι ως σκέψεις γιατί οι σκέψεις είναι παρατηρούμενες. Ούτε ως αισθήσεις γιατί οι αισθήσεις είναι επίσης παρατηρούμενες. Υπάρχουμε ως Είμαι, ως καθαρή γνώση της ύπαρξης, που αναγνωρίζει τον εαυτό της όταν παύει να αναμιγνύεται με τις αισθήσεις, τις πέντε αισθήσεις και τις σκέψεις.
Η φράση "εγώ είμαι η αλήθεια" δηλώνει ότι ανάλογα με το πού εντοπίζουμε αυτό που είμαστε, διαμορφώνουμε τον κόσμο μας. Γι' αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι είμαστε, για να μην δημιουργούμε πλαστές πραγματικότητες που δεν μας ωφελούν σε τίποτα, αλλά δυσκολεύουν τη ζωή μας και τη ζωή των άλλων.
Όταν ο Χριστός έλεγε "εγώ είμαι η αλήθεια" δεν εννοούσε ότι μόνο αυτός είναι η αλήθεια και όλοι οι υπόλοιποι είναι ψέματα. Όταν η λέξη "εγώ" προφέρεται από ανθρώπους που έχουν διαλύσει τους διαχωρισμούς από το Όλο, δεν περιορίζεται στο σώμα που τη λέει. Γι' αυτό το να προσκυνάμε είδωλα, εικόνες και σύμβολα, πιστεύοντας ότι ο Χριστός ήταν κάτι ξεχωριστό ή ανώτερο από εμάς, δηλώνει ότι δεν κατανοούμε τη διδασκαλία του. Ο Χριστός ήταν μια μορφή της ζωής μέσα από την οποία η ζωή γνώρισε τον εαυτό της, πέρα από τους περιορισμούς των αισθήσεων και των σκέψεων. Εξού και το "είμαι η ζωή". Μόνο η ζωή που συνειδητοποιεί τον εαυτό της θα μπορούσε να πει κάτι τέτοιο.
Υ.Γ. Επειδή το συγκεκριμένο άρθρο αφορά μια πολύ ισχυρή ταυτότητα και ένα πακέτο πεποιθήσεων που έχει υιοθετηθεί από τους περισσότερους χωρίς ποτέ να τεθεί υπό εξέταση, αν διαβάζοντας το άρθρο νιώσει κάποιος μια έντονη διαφωνία ή ακόμα και θυμό, πριν εξωτερικεύσει το θυμό ή τη διαφωνία, μπορεί να δει ποια είναι η πηγή του: προέρχεται από αντικειμενική εξέταση όλων των παραπάνω και κατέληξε στο ότι διαφωνεί, ή από κεκτημένη ταχύτητα για να υπερασπιστεί κάτι που νιώθει ότι είναι δικό του, τον προσδιορίζει και άρα πρέπει να το υπερασπιστεί; Αν είναι το δεύτερο, μπορεί να αναγνωρίσει αυτό το κομμάτι του προγραμματισμού του και να αποσυνδέσει την αντίδραση τής διαφωνίας ή του θυμού από το άρθρο.
*Το κείμενο περιέχει αποσπάσματα από το βιβλίο "Επίγνωση - Ανακαλύπτοντας τον αληθινό μας εαυτό" (Ν. Μπάτρας, εκδ. iWrite).
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
