Τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα και γενικά στη Δύση, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των σχολών που διδάσκουν γιόγκα. Το αποτέλεσμα, όπως και σε κάθε εμπορευματοποίηση, είναι ότι χάνεται το γνήσιο μήνυμα της γιόγκα, που δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα του σώματος και τη γυμναστική, αλλά με την ένωση μεταξύ νου, σώματος και πνεύματος.
Στη γιόγκα, η επίγνωση, μέσω της παρατήρησης της αναπνοής και της εστίασης της προσοχής στις αισθήσεις του σώματος, κατέχει έναν κεντρικό ρόλο. Αρκετές σχολές μάλιστα, ίσως οι πιο προσκείμενες στην αυθεντική παράδοση, χρησιμοποιούν πολύ και το διαλογισμό, αφού στην αρχή η γιόγκα ξεκίνησε ως διαλογισμός (ονομαζόταν ράτζα γιόγκα και ξεκίνησε πριν από περίπου 4.000 χρόνια).
Αν λοιπόν η γιόγκα μπορεί να εμπορευματοποιηθεί και να απομακρυνθεί από τις αυθεντικές της ρίζες, μήπως το ίδιο μπορεί να συμβεί και με το διαλογισμό; Η απάντηση είναι όχι. Ενώ τη γιόγκα μπορείς να τη βαφτίσεις και γυμναστική ή ασκήσεις ευλυγισίας, το διαλογισμό, στη χειρότερη περίπτωση, θα μπορούσες να τον βαφτίσεις τεχνική χαλάρωσης. Η διαφορά μεταξύ των υφιστάμενων τεχνικών διαλογισμού αφορά το αν δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στη συγκέντρωση της προσοχής (π.χ. τεχνική σαμάθα) ή στην επίγνωση (π.χ. τεχνική βιπάσανα). Αν δοθεί βαρύτητα σε κάποιον άλλο παράγοντα, όπως στη χαλάρωση, την ηρεμία ή την ακινησία, δεν μιλάμε για διαλογισμό. Τα όποια οφέλη του διαλογισμού αποτελούν συνέπειες της πρακτικής και όχι στόχους που προσπαθούμε να επιτύχουμε.
Το βάθος του διαλογισμού είναι τόσο μεγάλο, που αν ακολουθήσει κανείς σωστά το δρόμο του θα φτάσει μέχρι τον υπαρξιακό του πυρήνα. Και "φτάνω στον υπαρξιακό μου πυρήνα" σημαίνει ότι αρχίζω και βλέπω την πραγματικότητα χωρίς φίλτρα, χωρίς ερμηνείες, χωρίς καν την ψευδαίσθηση ότι μέσα στο σώμα υπάρχει ένας εαυτός, μια ταυτότητα, ένα Εγώ ή μια προσωπικότητα. Ο διαλογισμός είναι ο δρόμος προς την απελευθέρωση από όλες αυτές τις ψευδαισθήσεις.
Η μεγάλη δυσκολία που θα συναντήσουν όσοι προσπαθήσουν να εμπορευματοποιήσουν το διαλογισμό, είναι ότι δεν θα έχουν να πουλήσουν τίποτα. Για να κάνεις διαλογισμό δεν απαιτείται να αγοράσεις κάτι. Ίσως μόνο μία πετσέτα ή ένα μαξιλάρι για να στρώσεις στο πάτωμα όπου θα καθίσεις σταυροπόδι (αν και μπορείς να κάνεις διαλογισμό και στην καρέκλα). Οποιοσδήποτε ισχυριστεί ότι για να κάνεις διαλογισμό θα πρέπει να αγοράσεις αγαλματάκια του Βούδα, CD με μουσικές χαλάρωσης, αφίσες, εικόνες, σύμβολα, κεριά ή οτιδήποτε άλλο, αποσκοπεί στο κέρδος. Όλα αυτά ενισχύουν την ταυτότητα που λέει "εγώ είμαι από αυτούς που ασχολούνται με το διαλογισμό" και αυτό δυναμώνει το Εγώ.
Ο διαλογισμός είναι ένα ταξίδι που συμβαίνει αποκλειστικά μέσα μας, δηλαδή μέσα στο χώρο της επίγνωσης, γιατί μέσα μας υπάρχουν όλα όσα χρειαζόμαστε για να γνωρίσουμε αυτό που είμαστε. Ακόμα και όταν αρχίσουμε να εφαρμόζουμε τις αρχές του διαλογισμού στην αλληλεπίδρασή μας με τους άλλους, η επίγνωση θα αφορά τα φαινόμενα που συμβαίνουν μέσα μας (τις αισθήσεις στο σώμα, τα συναισθήματα, τη λειτουργία των πέντε αισθήσεων και τις σκέψεις).
Επομένως, ο διαλογισμός δεν μπορεί να γίνει ποτέ μόδα, γιατί διαλογισμός σημαίνει καταστρέφω την ψευδαίσθηση του εγωικού εαυτού, την εικόνα μου και οτιδήποτε άλλο σχετικό με την αίσθηση του διαχωρισμού από το όλο, ενώ μόδα σημαίνει θρέφω τις ψευδαισθήσεις σχετικά με την εικόνα μου και την ανάγκη που έχει το Εγώ να μιμείται και να επισκιάζει την αυθόρμητη και αυθεντική έκφραση της ζωής.
Αν ποτέ ο διαλογισμός γίνει ένα μαζικό φαινόμενο και μια συλλογική πρακτική, θα οφείλεται στο ότι θα έχουμε κουραστεί να ζούμε με τα συμπτώματα της άγνοιας γύρω από το τι είμαστε. Θα έχουμε ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ από τις ψυχικές και ψυχοσωματικές ασθένειες, το φόβο, το φανατισμό, τις διακρίσεις, τους πολέμους, τους διαχωρισμούς και τη βία, που πλέον θα επιλέξουμε συνειδητά να κάνουμε το μεγαλύτερο ταξίδι της ζωής μας: να επιστρέψουμε στην πηγή μας, στον αληθινό μας εαυτό, διαλύοντας όλες τις φαινομενικές αποστάσεις που δημιουργεί ο νους.
*Περισσότερα για τον διαλογισμό μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο "Επίγνωση - Ανακαλύπτοντας τον αληθινό μας εαυτό"
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
