Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να χάσουμε την επαφή με την πραγματικότητα, δηλαδή με το παρόν. Οι σκέψεις, η φαντασία, οι αναμνήσεις, τα σενάρια, οι υποθέσεις, όλα αυτά αποσπούν την προσοχή μας από τις εμπειρίες που έχει το σώμα μας στο παρόν και την παρασέρνουν μέσα σε εικονικές πραγματικότητες.
Οι ταυτότητες, ο εγωϊκός εαυτός, το άτομο, οι ρόλοι, όλα αυτά υπάρχουν μόνο μέσα στις σκέψεις. Δεν υπάρχουν ταυτότητες πέρα από τις σκέψεις. Υπάρχει το σώμα, αλλά δεν υπάρχει κάποιος μέσα στο σώμα που να το ελέγχει. Το σώμα λειτουργεί από μόνο του (π.χ. κανείς δεν ελέγχει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος).
Εμείς δεν είμαστε μία σκέψη, ούτε ένα σύνολο σκέψεων. Οι σκέψεις έρχονται και φεύγουν ασταμάτητα. Ταυτόχρονα όμως, υπάρχει κάτι που γνωρίζει την ύπαρξη των σκέψεων αυτών. Οι σκέψεις δεν έχουν την ιδιότητα να γνωρίζουν ότι υπάρχουν. Δεν έχουν αυτεπίγνωση. Μία ανάμνηση, μία κριτική, ένα συμπέρασμα, μια εικόνα από μια ταινία που είδαμε πρόσφατα, μία ερμηνεία, τίποτα από αυτά δεν γνωρίζει ότι υπάρχει. Η επίγνωση είναι αυτή που τα αναγνωρίζει όλα αυτά και γνωρίζει την ύπαρξή τους.
Το σώμα επίσης αναγνωρίζεται από την επίγνωση. Κανένα μέλος ή όργανο του σώματος δεν γνωρίζει ότι υπάρχει. Η δομή του και οι λειτουργίες του αναγνωρίζονται ως παρατηρούμενα αντικείμενα. Οι αισθήσεις, οι πέντε αισθήσεις, η δομή του σώματος, οι διάφορες λειτουργίες του, τίποτα από αυτά δεν είναι πάντα στο παρόν. Αυτό όμως που εννοούμε όταν λέμε "εγώ ζω" είναι πάντα στο παρόν και είναι αυτό που αναγνωρίζει τόσο το σώμα και τις λειτουργίες του, όσο και τις σκέψεις (που είναι προϊόντα του νευρικού συστήματος). Αν είναι λοιπόν να εντοπίσουμε ένα «εγώ» σ’ αυτό τον κόσμο, αυτό δεν μπορεί να βρίσκεται ούτε στο σώμα, ούτε στις σκέψεις. Πρέπει αναγκαστικά να βρίσκεται πάντα στο παρόν, γιατί εμείς έχουμε επίγνωση ότι ζούμε αυτή τη ζωή πάντα στο παρόν.
Σε αντίθεση με όλα αυτά τα παρατηρούμενα που έρχονται και φεύγουν, η επίγνωση δεν είναι αντικείμενο. Είναι σαν ένας άδειος χώρος μέσα στον οποίο εμφανίζονται όλα αυτά τα αντικείμενα που αναγνωρίζονται. Ο χώρος αυτός αποτελείται από τη γνώση της ύπαρξης. Ή, πιο σωστά, ο χώρος είναι η γνώση της ύπαρξης. Όταν αυτή η γνώση ταυτίζεται με τα αντικείμενα και τις μορφές (τα σώματα, τις σκέψεις, κ.ά.) εμφανίζονται οι περιορισμένες ταυτότητες, ο εγωϊκός εαυτός.
Ανάλογα με το πού εντοπίζουμε αυτό που είμαστε, καθορίζεται και η πραγματικότητά μας. Αν εντοπίσουμε το "εγώ" σε μια περιορισμένη μορφή (ένα σώμα, ένα πακέτο πεποιθήσεων ή κανόνες συμπεριφοράς), θα εμφανιστούν συμπτώματα στο σύστημα σώμα-νους. Αν το εντοπίσουμε σ' αυτό που είναι πάντα παρόν και δεν επηρεάζεται από τα φαινόμενα του σώματος και του νου, βιώνουμε τις εμπειρίες πολύ πιο ανάλαφρα και χωρίς το βάρος του "προσωπικού".
*Από το βιβλίο "Επίγνωση - Ανακαλύπτοντας τον αληθινό μας εαυτό, Νίκος Μπάτρας, Εκδ. iWrite"
Διαβάστε επίσης: