Μέσα από την οικογένεια, την παιδεία και την κοινωνία υιοθετούμε ανεπίγνωστα κάποιους ρόλους και ταυτότητες, και αδυνατούμε να διακρίνουμε ότι οι πεποιθήσεις και οι απόψεις που αναπτύσσουμε στη συνέχεια δεν είναι δικές μας, αλλά είναι τα προϊόντα της επιρροής του περιβάλλοντος.
Όλοι οι άνθρωποι αναπτύσσουν ταυτότητες. Λέμε "είμαι έτσι, είμαι αλλιώς, αυτές είναι οι απόψεις μου, σ' αυτά πιστεύω, αυτός είμαι" και έχουμε την εντύπωση ότι ένα πακέτο σκέψεων, πεποιθήσεων και συνηθειών μπορεί να καθορίσει αυτό που είμαστε.
Είναι σαν η θάλασσα που μορφοποιείται προσωρινά και εμφανίζεται με τη μορφή ενός κύματος, να πιστεύει ότι είναι το κύμα. Όταν η θάλασσα πιστεύει ότι η ταυτότητά της είναι η μορφή του κύματος, είναι σαν να πιστεύουμε εμείς οι άνθρωποι ότι η ταυτότητά μας είναι η μορφή του σώματος και το περιεχόμενο του νου. Το αποτέλεσμα φυσικά είναι ότι αποκοπτόμαστε από τη ζωή (την ύπαρξη, τη συνειδητότητα, την επίγνωση), με τον ίδιο τρόπο που το κύμα αποκόπτεται φαινομενικά από την πηγή του, τη θάλασσα. Και ακολουθούν τα συμπτώματα: σωματικά, ψυχικά, συμπεριφορικά και κοινωνικά.
Όσο παραμένουμε εγκλωβισμένοι στο διαχωρισμό "άλλο η θάλασσα και άλλο το κύμα", τόσο θα ζούμε με τις ψευδαισθήσεις των ταυτοτήτων. Όταν αρχίσουμε να βλέπουμε ότι δεν υπάρχει κύμα -ποτέ δεν υπήρξε- και ότι πάντα είναι η θάλασσα που, στην επιφάνειά της, εμφανίζεται ως κύμα, τότε θα αρχίσουμε να βλέπουμε και τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας χωρίς ταυτότητες. Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε πάντα η ζωή, που για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα εμφανίζεται μ' αυτό το σώμα και μ' αυτόν το νου.
Όλα όσα έχουμε μάθει στην οικογένεια, στο σχολείο και στην κοινωνία σχετικά με το τι είμαστε είναι λάθος. Αποτελούν στρεβλώσεις και ερμηνείες που εκφράζουν τον ανεπίγνωστο μηχανισμό της ταύτισης που δημιουργεί τις ταυτότητες. Οι ταυτότητες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και αποτελούν πηγή περαιτέρω δυστυχίας και συγκρούσεων είναι πολλών ειδών:
Επιπλέον, οι ταυτότητες μάς κάνουν να εξαρτιόμαστε πολύ από αυτά που λένε οι άλλοι. Π.χ. αν κάποιος πιστεύει ότι έχει μια συγκεκριμένη εθνική ταυτότητα και έχει περιορίσει την ύπαρξή του σ' αυτή την πεποίθηση, στην περίπτωση που κάποιος πει κάτι υποτιμητικό για τη συγκεκριμένη ταυτότητα, θα ακολουθήσει μια αντίδραση υπεράσπισης, άμυνας, ή επίθεσης και σύγκρουσης. Χωρίς ταυτότητα εξακολουθούμε να λειτουργούμε ως σώματα και να συνεργαζόμαστε με τους συνανθρώπους μας, με τη διαφορά ότι τίποτα δεν μπορεί να προκαλέσει μια αντίδραση σύγκρουσης που να προέρχεται από την ανάγκη να υπερασπιστούμε μια φανταστική ταυτότητα.
Πρακτικά, αυτό που μας προστατεύει από το να μην πέφτουμε στην παγίδα της αντίδρασης ή της καταναγκαστικής συμπεριφοράς εξαιτίας κάποιων ταυτοτήτων, είναι το να αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα όσο πιο αντικειμενικά γίνεται μέσα από την παρατήρηση και όχι μέσα από την εξαρτητική μάθηση (δηλαδή τον προγραμματισμό που έχουμε λάβει μέσα από την παιδεία, την κοινωνία και την οικογένεια). Κάθε φορά που δημιουργείται μια ταυτότητα είναι σαν να πιστεύει η θάλασσα ότι είναι ένα κύμα που έχει να χωρίσει κάτι από τα άλλα κύματα. Επειδή αυτό δεν είναι αλήθεια, συνοδεύεται από συμπτώματα.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
- εθνικές
- θρησκευτικές
- κοινωνικές
- πολιτικές
- κομματικές
- οπαδικές
- οπαδικές
- ψυχολογικές
α) βάσει συμπεριφορών ("είμαι κακός/λάθος αν συμπεριφέρομαι έτσι")
β) βάσει χαρακτηριστικών ("είμαι κατώτερος/ανώτερος επειδή το σώμα μου έχει αυτά τα χαρακτηριστικά")
γ) βάσει συμπτωμάτων ("είμαι καταθλιπτικός, αγχωτικός και άρα είμαι προβληματικός"), κ.τ.λ.
Επιπλέον, οι ταυτότητες μάς κάνουν να εξαρτιόμαστε πολύ από αυτά που λένε οι άλλοι. Π.χ. αν κάποιος πιστεύει ότι έχει μια συγκεκριμένη εθνική ταυτότητα και έχει περιορίσει την ύπαρξή του σ' αυτή την πεποίθηση, στην περίπτωση που κάποιος πει κάτι υποτιμητικό για τη συγκεκριμένη ταυτότητα, θα ακολουθήσει μια αντίδραση υπεράσπισης, άμυνας, ή επίθεσης και σύγκρουσης. Χωρίς ταυτότητα εξακολουθούμε να λειτουργούμε ως σώματα και να συνεργαζόμαστε με τους συνανθρώπους μας, με τη διαφορά ότι τίποτα δεν μπορεί να προκαλέσει μια αντίδραση σύγκρουσης που να προέρχεται από την ανάγκη να υπερασπιστούμε μια φανταστική ταυτότητα.
Πρακτικά, αυτό που μας προστατεύει από το να μην πέφτουμε στην παγίδα της αντίδρασης ή της καταναγκαστικής συμπεριφοράς εξαιτίας κάποιων ταυτοτήτων, είναι το να αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα όσο πιο αντικειμενικά γίνεται μέσα από την παρατήρηση και όχι μέσα από την εξαρτητική μάθηση (δηλαδή τον προγραμματισμό που έχουμε λάβει μέσα από την παιδεία, την κοινωνία και την οικογένεια). Κάθε φορά που δημιουργείται μια ταυτότητα είναι σαν να πιστεύει η θάλασσα ότι είναι ένα κύμα που έχει να χωρίσει κάτι από τα άλλα κύματα. Επειδή αυτό δεν είναι αλήθεια, συνοδεύεται από συμπτώματα.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
