Ο νους θέλει συνεχώς να εστιάζει σε κάποιο αντικείμενο. Θέλει συνεχώς με κάτι να ασχολείται, να είναι σε κίνηση. Να διαβάσει ένα άρθρο, να δει ένα βίντεο, να ενημερωθεί για τις εξελίξεις στον κόσμο, να μιλήσει με κάποιον, να κάνει οτιδήποτε για να αποφύγει μια δυσάρεστη εμπειρία, όπως τη μοναξιά ή ένα συναίσθημα. Και η αποφυγή γίνεται κυρίως με τις σκέψεις, γιατί οι σκέψεις έχουν τη δυνατότητα να μας μεταφέρουν πολύ εύκολα και γρήγορα στο εικονικό παρελθόν και στο εικονικό μέλλον.
Το να αποφεύγουμε με τις σκέψεις το παρόν είναι μία από τις πιο δυνατές και, ταυτόχρονα, καταστροφικές συνήθειες που αναπτύσσουμε ανεπίγνωστα. Και είναι και ο λόγος που πιστεύουμε ότι αν μόνο μπορούσαμε να διορθώσουμε τον τρόπο σκέψης μας και να δούμε τα πράγματα αλλιώς, τότε θα ηρεμούσαμε και θα ήταν όλα εντάξει. Αυτή όμως είναι η ψευδαίσθηση της κυριαρχίας του νου. Είμαστε τόσο ταυτισμένοι μαζί του, που αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε ότι η λύση που μας προτείνει είναι ο δούρειος ίππος του για να εισέλθει ξανά στον κόσμο μας και να τον ανακαταλάβει.
Κάπως έτσι χάνουμε την επαφή με τον πραγματικό μας εαυτό. Αν μόνο γυρνούσαμε να κοιτάξουμε λίγο αυτό που αυτόματα αποφεύγουμε, θα βλέπαμε ότι όχι μόνο δεν είναι τόσο τρομερό, αλλά θα μαθαίναμε και ότι διαθέτουμε τη δύναμη να το αγκαλιάσουμε και να το αποδεχτούμε.
Δεν λείπει η φαντασία στη ζωή μας, ούτε οι αναμνήσεις, ούτε οι καινούργιες ιδέες. Όχι ότι αυτά δεν είναι χρήσιμα σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά έχουμε μάθει να τους δίνουμε μεγάλη αξία, λες και η ψυχική μας ισορροπία και η ευεξία εξαρτώνται από το πόσα καινούργια σενάρια φτιάξαμε με το μυαλό μας την τελευταία ώρα, πόσα πράγματα από το παρελθόν θυμηθήκαμε και πόσες καινούργιες ιδέες κατεβάσαμε.
Το "να παραμένουμε στη θέση μας", στην εσωτερική αίσθηση της ασφαλούς ύπαρξης, χωρίς να στρέφουμε την προσοχή μας σε κάτι άλλο κάθε φορά που εμφανίζεται ένα δυσάρεστο συναίσθημα, είναι από τις πιο ωφέλιμες δεξιότητες που μπορούμε να αναπτύξουμε στη ζωή μας.
Όσο δυσάρεστο και αν είναι ένα συναίσθημα, όσο αρνητικές ή φοβογόνες και αν είναι κάποιες σκέψεις, αν μόνο ξέραμε τι είμαστε, δεν θα τους γυρίζαμε ποτέ ξανά την πλάτη. Δεν θα τρέχαμε να σωθούμε από κάτι που θέλει να μας μεταφέρει ένα μήνυμα, να μας ενημερώσει για το τι έχουμε κάνει λάθος στο παρελθόν, ή τι υπάρχει μέσα μας και δεν το έχουμε εντοπίσει. Θα καθόμασταν εκεί, ατάραχοι, με συμπόνια και περιέργεια για να ακούσουμε τι έχει να μας πει. Και μόλις το ακούγαμε, ένα κομμάτι του θα γινόταν φως. Και την επόμενη φορά που θα ξανάβγαινε απ' την τρύπα του, θα το ξανακούγαμε και ένα κομμάτι του θα γινόταν πάλι φως. Και αν το κάναμε αυτό συνέχεια, θα ερχόταν η στιγμή που θα γνωρίζαμε πλήρως αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε.
Το πώς αντιμετωπίζουμε αυτά που συμβαίνουν μέσα μας, είναι ο πραγματικός δείκτης για το πόσο ικανοί είμαστε να αγαπάμε και να αποδεχόμαστε τους άλλους όπως είναι. Και όλα συμβαίνουν μέσα μας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι' αυτό. Όλος ο κόσμος, όλο το σύμπαν, οι σχέσεις μας, οι στάσεις μας, οι συμπεριφορές μας, οι σκέψεις, τα συναισθήματα, τα συμπτώματα, εμφανίζονται όλα μέσα μας. Αν δεν εμφανιστούν μέσα μας δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από εμάς, και άρα για εμάς δεν υπάρχουν.
Κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει "εκεί έξω". Καμία κατάσταση δεν έχει τη δύναμη να μας επηρεάσει, γιατί για να το κάνει αυτό θα πρέπει πρώτα να γίνει κομμάτι της πραγματικότητάς μας. Και γίνεται κομμάτι της πραγματικότητάς μας όταν προσθέτουμε το "μας" στην πραγματικότητα. Δηλαδή, όταν την προσωποποιούμε, όταν την κάνουμε δική μας, αντί να την παρατηρούμε και να τη γνωρίζουμε έτσι όπως είναι, ανερμήνευτη και αντικειμενική, ως μια αέναη ροή παροδικών φαινομένων.
Η επίγνωση -αυτό που είμαστε- γνωρίζει. Δεν αποφεύγει, δεν κρίνει και δεν "χτίζει" με σκέψεις πάνω στα ανεπίγνωστα σκοτεινά απομεινάρια του παρελθόντος. Φωτίζει και απελευθερώνει. Ένας όρος υπάρχει μόνο για να λειτουργήσει: να μένει κανείς κάθε τόσο στη σιωπή, μόνος, και ειδικά όταν έρχονται πάλι στην επιφάνεια διάφορες εμπειρίες που παλιότερα είχε μάθει να αποφεύγει ή να καταπιέζει.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Το να αποφεύγουμε με τις σκέψεις το παρόν είναι μία από τις πιο δυνατές και, ταυτόχρονα, καταστροφικές συνήθειες που αναπτύσσουμε ανεπίγνωστα. Και είναι και ο λόγος που πιστεύουμε ότι αν μόνο μπορούσαμε να διορθώσουμε τον τρόπο σκέψης μας και να δούμε τα πράγματα αλλιώς, τότε θα ηρεμούσαμε και θα ήταν όλα εντάξει. Αυτή όμως είναι η ψευδαίσθηση της κυριαρχίας του νου. Είμαστε τόσο ταυτισμένοι μαζί του, που αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε ότι η λύση που μας προτείνει είναι ο δούρειος ίππος του για να εισέλθει ξανά στον κόσμο μας και να τον ανακαταλάβει.
Κάπως έτσι χάνουμε την επαφή με τον πραγματικό μας εαυτό. Αν μόνο γυρνούσαμε να κοιτάξουμε λίγο αυτό που αυτόματα αποφεύγουμε, θα βλέπαμε ότι όχι μόνο δεν είναι τόσο τρομερό, αλλά θα μαθαίναμε και ότι διαθέτουμε τη δύναμη να το αγκαλιάσουμε και να το αποδεχτούμε.
Δεν λείπει η φαντασία στη ζωή μας, ούτε οι αναμνήσεις, ούτε οι καινούργιες ιδέες. Όχι ότι αυτά δεν είναι χρήσιμα σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά έχουμε μάθει να τους δίνουμε μεγάλη αξία, λες και η ψυχική μας ισορροπία και η ευεξία εξαρτώνται από το πόσα καινούργια σενάρια φτιάξαμε με το μυαλό μας την τελευταία ώρα, πόσα πράγματα από το παρελθόν θυμηθήκαμε και πόσες καινούργιες ιδέες κατεβάσαμε.
Το "να παραμένουμε στη θέση μας", στην εσωτερική αίσθηση της ασφαλούς ύπαρξης, χωρίς να στρέφουμε την προσοχή μας σε κάτι άλλο κάθε φορά που εμφανίζεται ένα δυσάρεστο συναίσθημα, είναι από τις πιο ωφέλιμες δεξιότητες που μπορούμε να αναπτύξουμε στη ζωή μας.
Όσο δυσάρεστο και αν είναι ένα συναίσθημα, όσο αρνητικές ή φοβογόνες και αν είναι κάποιες σκέψεις, αν μόνο ξέραμε τι είμαστε, δεν θα τους γυρίζαμε ποτέ ξανά την πλάτη. Δεν θα τρέχαμε να σωθούμε από κάτι που θέλει να μας μεταφέρει ένα μήνυμα, να μας ενημερώσει για το τι έχουμε κάνει λάθος στο παρελθόν, ή τι υπάρχει μέσα μας και δεν το έχουμε εντοπίσει. Θα καθόμασταν εκεί, ατάραχοι, με συμπόνια και περιέργεια για να ακούσουμε τι έχει να μας πει. Και μόλις το ακούγαμε, ένα κομμάτι του θα γινόταν φως. Και την επόμενη φορά που θα ξανάβγαινε απ' την τρύπα του, θα το ξανακούγαμε και ένα κομμάτι του θα γινόταν πάλι φως. Και αν το κάναμε αυτό συνέχεια, θα ερχόταν η στιγμή που θα γνωρίζαμε πλήρως αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε.
Το πώς αντιμετωπίζουμε αυτά που συμβαίνουν μέσα μας, είναι ο πραγματικός δείκτης για το πόσο ικανοί είμαστε να αγαπάμε και να αποδεχόμαστε τους άλλους όπως είναι. Και όλα συμβαίνουν μέσα μας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι' αυτό. Όλος ο κόσμος, όλο το σύμπαν, οι σχέσεις μας, οι στάσεις μας, οι συμπεριφορές μας, οι σκέψεις, τα συναισθήματα, τα συμπτώματα, εμφανίζονται όλα μέσα μας. Αν δεν εμφανιστούν μέσα μας δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από εμάς, και άρα για εμάς δεν υπάρχουν.
Κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει "εκεί έξω". Καμία κατάσταση δεν έχει τη δύναμη να μας επηρεάσει, γιατί για να το κάνει αυτό θα πρέπει πρώτα να γίνει κομμάτι της πραγματικότητάς μας. Και γίνεται κομμάτι της πραγματικότητάς μας όταν προσθέτουμε το "μας" στην πραγματικότητα. Δηλαδή, όταν την προσωποποιούμε, όταν την κάνουμε δική μας, αντί να την παρατηρούμε και να τη γνωρίζουμε έτσι όπως είναι, ανερμήνευτη και αντικειμενική, ως μια αέναη ροή παροδικών φαινομένων.
Η επίγνωση -αυτό που είμαστε- γνωρίζει. Δεν αποφεύγει, δεν κρίνει και δεν "χτίζει" με σκέψεις πάνω στα ανεπίγνωστα σκοτεινά απομεινάρια του παρελθόντος. Φωτίζει και απελευθερώνει. Ένας όρος υπάρχει μόνο για να λειτουργήσει: να μένει κανείς κάθε τόσο στη σιωπή, μόνος, και ειδικά όταν έρχονται πάλι στην επιφάνεια διάφορες εμπειρίες που παλιότερα είχε μάθει να αποφεύγει ή να καταπιέζει.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
