Η Μαρία είναι 17 χρονών. Η καθημερινότητά της περιλαμβάνει συχνά μαλώματα μεταξύ των γονιών της και η ίδια ταλαιπωρείται από άγχος, φόβο, ενοχές και αυτοκαταστροφικές τάσεις. Στη σειρά αυτή των τριών άρθρων παρουσιάζονται κάποια αποσπάσματα από την επικοινωνία μας.
2) Ο λόγος της δημοσιοποίησης αυτής της επικοινωνίας είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση. Πρωτίστως, είναι για να δουν οι γονείς τι συμπτώματα μπορούν να δημιουργηθούν στα παιδιά τους όταν οι ίδιοι ζουν ασυνείδητα και δεν έχουν λύσει κάποια σημαντικά ζητήματα μέσα τους - δυστυχώς, οι περισσότεροι γονείς δεν υποψιάζονται καν ότι οι ασυνείδητες συμπεριφορές τους μεταβιβάζονται και στα παιδιά τους και εκδηλώνονται με ποικίλα δυσλειτουργικά συμπτώματα. Ο δεύτερος λόγος της δημοσιοποίησης είναι η προσφορά βοήθειας σε όσους αντιμετωπίζουν αντίστοιχες καταστάσεις.
3) Ευχαριστώ πολύ τη Μαρία για την άδειά της να δημοσιοποιήσω κάποια αποσπάσματα της επικοινωνίας μας.***
Μαρία: Πριν 2 μήνες ξαφνικά άρχισα να νιώθω πολύ άσχημα. Κάποια στιγμή άρχισα να σκέφτομαι πως όλα γύρω μου δεν είναι πραγματικά, και ένιωθα πιο μόνη μου από ποτέ. Ένιωθα λες και βρισκόμουν σε ένα όνειρο, μόνη μου. Εφιάλτη βασικά. Οι γονείς μου τρόμαξαν φυσικά όταν τους είπα πώς ένιωθα και με πήγαν σε ψυχίατρο. Μου είπε πως όλα είναι από το άγχος των πανελληνίων και δεν είναι κάτι σοβαρό. Μου έγραψε κάτι ελαφριά φάρμακα για το άγχος. Μετά από λίγες μέρες είχα αυτοκαταστροφικές τάσεις (είχα και πριν 3 χρόνια). Αλλά τώρα ήταν πιο έντονες. Δεν έκανα κακό στον εαυτό μου, αλλά όποτε έβλεπα γύρω μου αντικείμενα πωρωνόμουν με το πώς θα μπορούσα να μου κάνω κακό. Τέλος πάντων, πήγα σε ψυχολόγο μετά, και αυτός μου είπε ότι είναι από το άγχος και από φοβίες γενικά, δηλαδή ότι δεν έχω τίποτα. Και εγώ μπορώ να πω ότι το πιστεύω, αλλά δεν ξέρω πώς να ξεφύγω από αυτό. Αισθάνομαι λες και είμαι εγκλωβισμένη, πως το μυαλό μου έχει δημιουργήσει μια κατάσταση που δεν υπάρχει, αλλά δεν μπορώ να βγω από κει. Φοβάμαι συνέχεια, και σε γενικές γραμμές σκέφτομαι πολύ αρνητικά. Δεν ξέρω τι να κάνω.
aytepignosi.com: Όπως έχεις αντιληφθεί κι εσύ, το όλο θέμα προέρχεται από τις σκέψεις. Δεν υπάρχει κάποιο αντικειμενικό πρόβλημα. Και το περιεχόμενο των σκέψεων είναι όλο ψεύτικο. Ο φόβος (που εκφράζεται ως άγχος) δημιουργείται από κάποιες σκέψεις. Οι σκέψεις αυτές δημιουργούνται αυτόματα, δεν τις κάνεις εσύ. Δεν ελέγχεις ποιες σκέψεις θα ακολουθήσουν στα επόμενα 2 λεπτά για παράδειγμα (πόσο μάλλον στα επόμενα 10 ή 30 λεπτά).
Δεν χρειάζεται να πιστεύεις και να ακολουθείς την κάθε σκέψη. Όταν έρχεται μία αρνητική σκέψη με οποιοδήποτε περιεχόμενο μπορείς να την παρατηρήσεις και να πεις "α, να τη πάλι αυτή η σκέψη". Μην την απορρίπτεις, μην την καταπιέζεις και μην την αποφεύγεις, γιατί ό,τι πας να αποφύγεις το δυναμώνεις. Απλά αναγνώρισε τη σκέψη ως σκέψη, δηλαδή ως ένα παροδικό φαινόμενο που εμφανίζεται μέσα σου, και στρέψε σιγά σιγά πάλι την προσοχή σου σε κάτι που κάνεις εκείνη τη στιγμή - και αν δεν κάνεις τίποτα μπορείς να στρέψεις την προσοχή σου στην αναπνοή σου (στην κίνηση της κοιλιάς) ή σε έναν ήχο (ό,τι ακούς εκείνη τη στιγμή). Αν δεν πιστέψεις τη σκέψη ως αληθινή, η σκέψη δεν μπορεί να σε επηρεάσει.
Ως προς τις αυτοκαταστροφικές τάσεις, ισχύουν τα ίδια. Όταν λες "τάση", ουσιαστικά αναφέρεσαι σε κάποιες σκέψεις που μπορεί να έχουν και τη μορφή εικόνων στο μυαλό σου (εικόνες από τη φαντασία του νου, ή από τη μνήμη, ακόμα και εικόνες από ταινίες που έχεις δει). Και εδώ, όταν έρχεται μία τέτοια σκέψη, αναγνώρισέ τη ως σκέψη. Μην την πιστεύεις και μην της δίνεις περισσότερη αξία. Οι σκέψεις από μόνες τους είναι απρόσωπες. Αν τις πιστέψεις τις προσωποποιείς, δηλαδή εντοπίζεις σ' αυτές τον εαυτό σου (τις κάνεις Εγώ) και τότε γίνονται πιο πραγματικές και λαμβάνει το σώμα το σήμα ότι μπορεί να υπάρχει κάποιος πραγματικός κίνδυνος (παρόλο που δεν υπάρχει κανένας). Και ακολουθεί η αντίδραση του οργανισμού με το συναίσθημα του φόβου και άλλα συμπτώματα.
Γενικά, δες τα συμπτώματα του άγχους όσο πιο απρόσωπα μπορείς. Γίνε ο παρατηρητής αυτών των φαινομένων και δες τα με περιέργεια και όχι με φόβο. Ο φόβος θέλει να τον φοβηθείς για να τραφεί και να αναπτυχθεί. Εσύ δες τον πιο φιλικά, μην του αντιστέκεσαι και θα δεις ότι θα φεύγει όλο και πιο γρήγορα από μόνος του.
Μαρία: Από τότε που οι γονείς μου άρχισαν να μαλώνουν πολύ, από τότε άρχισα συνέχεια να φοβάμαι.
Είχα προσπαθήσει να κάνω κακό στον εαυτό μου πριν καιρό, αλλά το ξεπέρασα, αλλά τώρα με ξαναέπιασε αυτό. Βασικά κάτι μέρες πιο πριν είχα δει κάτι βίαια έργα και πιστεύω επηρεάστηκα και από εκεί. Στο ένα, σε ένα στιγμιότυπο είχε δείξει έναν που έπνιξε κάποιον με ακουστικά, και σε ένα άλλο είχε δείξει μια κοπέλα να βλέπει εφιάλτες με εκκλησίες και κάσες και τέτοια.
Επίσης, όποτε η μητέρα μου βγαίνει έξω φοβάμαι και σκέφτομαι 1) μήπως έπαθε κάτι, 2) μήπως με ξέχασε επειδή δεν με θέλει. Μια φορά ήταν στενοχωρημένη όταν έφυγε και νόμιζα πως με παράτησε και ότι δεν θα ξαναγυρίσει και έκλαιγα. Τελικά ξαναγύρισε, όπως ήταν φυσικό. Συνέχεια δημιουργώ καταστάσεις που δεν υπάρχουν και βασανίζομαι και στο τέλος τίποτα κακό δεν γίνεται.
aytepignosi.com: Καταλαβαίνω ότι νιώθεις αρκετές ενοχές για όσα συμβαίνουν στο σπίτι σου και ξέρω πόσο δύσκολο είναι να τα βλέπεις αυτά τα γεγονότα ως παρατηρητής, χωρίς να συμμετέχεις συναισθηματικά (όσο αυτό είναι δυνατό). Τις ενοχές σου μπορείς να τις παρατηρήσεις στις σκέψεις του τύπου "μήπως η μαμά μου δεν με αγαπάει πια" ή "μήπως η μαμά μου με παράτησε". Αυτές είναι αυτόματες σκέψεις που εκφράζουν το φόβο σου μήπως δεν είσαι αρκετά καλή για την αγάπη της μαμάς σου. Μήπως δηλαδή δεν αξίζεις την αγάπη της επειδή έχεις την εντύπωση ότι κάπου φταις. Τα προβλήματα που έχουν οι γονείς σου είναι δικά τους προβλήματα, όχι δικά σου. Εσύ εστίασε στον εαυτό σου. Φρόντισε να κάνεις τη ζωή σου ανεξαρτήτως από το τι περνάνε οι γονείς σου. Δεν αλλάζεις τίποτα στις καταστάσεις με το να τις παίρνεις προσωπικά.
Το πώς νιώθει η μαμά σου έχει να κάνει με το δικό της παρελθόν, τις δικές της σκέψεις και τα δικά της συναισθήματα. Δεν έχει να κάνει με σένα. Επίτρεψέ της να έχει κι εκείνη αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα. Έχει τη δική της ζωή, έχει έναν νου που έχει προγραμματιστεί διαφορετικά από τον δικό σου και έχει ένα παρελθόν διαφορετικό από το δικό σου. Και ίσως και οι σχέσεις με τους γονείς της όταν ήταν μικρή να μην ήταν και οι καλύτερες, πράγμα που της έχει δημιουργήσει άγχος το οποίο μπορεί να εκφράζει ασυνείδητα στην οικογένεια. Και τα ίδια ισχύουν και για τον πατέρα σου.
Επίσης, να αποφεύγεις τα έργα βίας και οτιδήποτε άλλο εμπεριέχει εικόνες που προκαλούν φόβο. Όσα βάζουμε μέσα στο μυαλό μας μάς επηρεάζουν μετά με χίλιους δυο τρόπους, γιατί ο νους δημιουργεί ασυνείδητους συνειρμούς, δηλαδή συνδυάζει σκέψεις άσχετες μεταξύ τους. Όπως π.χ. θα δεις τα ακουστικά σου πάνω στο γραφείο σου και ο νους σου θα ανατρέξει στη σκηνή του έργου που είχες δει πριν καιρό. Αυτή είναι μια αυτόματη διαδικασία του νου που δεν ελέγχεις. Αυτό που ελέγχεις ως ένα βαθμό είναι το τι μπαίνει μέσα στο μυαλό σου από τα διάφορα ερεθίσματα που λαμβάνεις.
Μαρία: Απλά στενοχωριέμαι πολύ όταν βλέπω τους γύρω μου έτσι, και ειδικά τους δικούς μου ανθρώπους. Κατά κάποιο τρόπο νιώθω πως έχω κάποια ευθύνη σε όλα. Νιώθω πως αν έκανα κάτι μια τάδε στιγμή, τα πράγματα ίσως να ήταν κάπως διαφορετικά, καλύτερα. Και επειδή δεν είναι μειώνω τον εαυτό μου, γιατί θα μπορούσα να τα κάνω καλύτερα αλλά παρόλα αυτά δεν τα κάνω.
Νιώθω πως η μαμά δεν με αγαπάει επειδή τη στενοχωρώ. Πριν καιρό μου είχε πει πως είμαι η μόνη που δεν την στενοχωρεί, η μόνη στην οποία μπορεί να στηριχτεί, και μετά εγώ άρχισα να σκέφτομαι έτσι και τη στενοχώρησα ίσως πιο πολύ και από όλους.
aytepignosi.com: Όταν λες ότι νιώθεις υπεύθυνη για όσα γίνονται στο σπίτι, αυτό είναι μία ερμηνεία που τροφοδοτεί το φόβο. Αν δεν ερμηνεύσεις έτσι την κατάσταση, δεν υπάρχει λόγος να νιώσεις ότι φταις και αυτομάτως δεν παράγονται σκέψεις ενοχών που σε κάνουν να νιώθεις ότι δεν αξίζεις την αγάπη των γονιών σου. Και δεν εμφανίζεται ο φόβος της εγκατάλειψης ή της απόρριψης ή της ανεπάρκειας. Είναι όλα μια αλυσίδα.
Το ότι η μαμά σου σού είπε ότι είσαι η μόνη που δεν τη στενοχωρείς, να το προσέξεις γιατί μπορεί να γίνει μεγάλο βάρος για σένα. Δεν είσαι εσύ υπεύθυνη για το πώς νιώθει η μαμά σου. Αν η μαμά σου στενοχωριέται εύκολα θα ήταν ίσως καλό να κάνει κάτι γι' αυτό το θέμα. Σε καμία περίπτωση μην αναλάβεις εσύ την ευθύνη για να μη στενοχωριέται η μαμά σου. Η μαμά σου θα στενοχωριόταν ακόμα και αν εσύ δεν υπήρχες ή ακόμα και αν έκανες ακριβώς αυτά που εκείνη ήθελε. Πάλι θα έβρισκε αφορμές για να στενοχωρηθεί. Μην κάνεις το λάθος να πιστέψεις ότι ο ρόλος σου στην οικογένεια είναι να φροντίζεις ώστε να μη στενοχωριέται η μαμά σου. Αυτό θα ήταν τρομερή καταπίεση. Θα καταπιέζεις τις ανάγκες σου, την ελεύθερη έκφρασή σου, θα αποφεύγεις να μιλάς για τα προβλήματά σου, γιατί θα σκέφτεσαι ότι μπορεί να στενοχωρηθεί η μαμά σου ή να επιδεινωθεί το κλίμα στην οικογένεια εξαιτίας σου.
Το ότι δεν θα στενοχωριέσαι κάθε φορά που στενοχωριέται η μαμά σου, δεν σημαίνει ότι παύεις να την αγαπάς ή ότι παύεις να είσαι αποδεκτό μέλος της οικογένειας. Την αγαπάς, απλά επιλέγεις να μην απορροφηθείς από τις καταστάσεις που εκείνη ζει. Δώσε λίγο σημασία στο ότι ερμηνεύεις τη μη αντίδραση απέναντι στο δράμα των άλλων ως εγωιστική στάση που σε κάνει εγωιστικό άτομο. Δεν είναι εγωισμός όταν δεν παρασύρεσαι από το δράμα των άλλων.
Μαρία: Είχα αρχίσει να σκέφτομαι κάπως θετικά, αλλά πάντα είχα το φόβο τι θα γίνει στο σπίτι. Έλειπα από το σπίτι και είχα το φόβο μήπως γίνει κάτι και δεν θα είμαι εκεί να το αποτρέψω, ή έφευγα και ένιωθα ότι είναι η τελευταία φορά που τους βλέπω.
aytepignosi.com: Ο φόβος σου θα φύγει όταν κατανοήσεις ότι δεν ελέγχεις τη ζωή των γονιών σου και όταν αρχίσεις να αντιμετωπίζεις τις καταστάσεις εκεί μέσα πιο ανεξάρτητα, περισσότερο ως παρατηρητής και λιγότερο ως συμμετέχων. Επίσης, ο φόβος θα φύγει όταν δεν προσωποποιείς πλέον τις καταστάσεις, δηλαδή δεν τοποθετείς σ' αυτές τον εαυτό σου και δεν επιρρίπτεις ευθύνες στον εαυτό σου. Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα. Όταν αντιλαμβάνεσαι ότι εμφανίζεται, παρατήρησέ τον ως ενεργειακό φαινόμενο και μην το βλέπεις ως κάτι δικό σου. Ο φόβος συμβαίνει στο σώμα σου. Είναι μόνο ένα φαινόμενο του σώματος. Είναι η αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες αυτόματες σκέψεις. Όσο πιο πολύ φοβάσαι και πιστεύεις το φόβο, τόσο περισσότερο τον μαθαίνεις ότι μπορεί να έρχεται και να διαταράσσει την ησυχία σου όποτε θέλει εκείνος.
Διαβάστε τη συνέχεια: "Μαρία, 17 - Αγάπη, ασυνείδητο, γονείς, αυτοκαταστροφικές τάσεις (μέρος Β’)"
Διαβάστε επίσης:
