Ο δάσκαλος του διαλογισμού Yuttadhammo Bhikkhu απαντάει στην παρακάτω ερώτηση που του έθεσε μαθητής του: "Έχω πολύ φόβο μέσα μου. Νιώθω ταυτόχρονα κατώτερος και ανώτερος όταν είμαι με άλλους. Δεν μπορώ να κάνω εύκολα φίλους γιατί νιώθω ότι όλοι με κρίνουν. Δεν μπορώ να νιώσω οικειότητα με τους άλλους. Μπορεί ο διαλογισμός να με βοηθήσει να μειώσω το Εγώ μου;"
Yuttadhammo Bhikkhu: Ναι, ο διαλογισμός μπορεί να σε βοηθήσει να μειώσεις το Εγώ σου. Δεν έχεις όμως φόβο, δεν αισθάνεσαι κατώτερος και ανώτερος ταυτόχρονα, δεν είναι ότι εσύ δεν μπορείς να κάνεις εύκολα φίλους και δεν είναι ότι εσύ φοβάσαι μήπως σε κρίνουν οι άλλοι. Και το πρόβλημά σου δεν είναι ότι δεν μπορείς να νιώσεις οικειότητα με τους άλλους.
Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι ο φόβος εμφανίζεται και εσύ ταυτίζεσαι μαζί του, λες "εγώ φοβάμαι" και μετά σκέφτεσαι "ωχ, έχω κάποιο πρόβλημα". Αν μπορέσεις να δεις το φόβο ως ένα φαινόμενο, θα δεις ότι έρχεται μόνος του και φεύγει πάλι μόνος του. Δεν είναι δικός σου ο φόβος. Αν το δεις έτσι απελευθερώνεσαι απ' το φόβο. Είναι σαν να κοιτάς από μακριά μια πυρκαγιά να καίει. Αν την πλησιάσεις θα καείς, αν όμως την κοιτάς από απόσταση δεν θα καείς.
Επίσης, είναι αδύνατο να νιώθεις κατώτερος και ανώτερος ταυτόχρονα. Απλά, κάποιες φορές εμφανίζονται κάποια αισθήματα κατωτερότητας και άλλες φορές εμφανίζονται αισθήματα ανωτερότητας. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ταύτισης με την ιδέα του εαυτού. Δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ανησυχείς. Απλά πρέπει να το δεις καθαρά, στις πραγματικές του διαστάσεις, για να δεις ότι η ιδέα του εαυτού είναι άχρηστη.
Το να θέλεις να νιώσεις οικειότητα με τους άλλους, αποτελεί πρόβλημα από μόνο του. Κάθε φορά που εμφανίζεται η επιθυμία να νιώσεις οικειότητα με κάποιον άλλον, απλά παρατήρησε αυτή την επιθυμία. Νομίζω ότι είναι παραπλανητικό να πιστεύει κανείς ότι μπορούμε να αναπτύξουμε μια πραγματικά στενή σχέση με τον οποιονδήποτε. Στην πραγματικότητα ο καθένας από εμάς είναι σαν ένα νησί. Δεν μοιράζεσαι ποτέ τις ίδιες σκέψεις με κανέναν, ούτε καταλαμβάνεις τον ίδιο χώρο. Απλά έρχεσαι αρκετά κοντά με τον άλλον, δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση τον πλησιάζεις αρκετά μέχρι που εφάπτεσαι μαζί του. Ποτέ όμως δεν βρίσκεσαι μέσα στην εμπειρία του άλλου. Οι άνθρωποι δεν είναι τα μισά κομμάτια ενός ολόκληρου συνόλου. Είμαστε ολόκληροι από μόνοι μας. Γι' αυτό μη σε απασχολεί το θέμα της οικειότητας.
Πρέπει όμως να σου πω ότι γενικά η ερώτησή σου είναι λάθος. Και δεν το λέω αυτό για να υποτιμήσω την κατάσταση που βιώνεις. Είναι απ' αυτές τις ερωτήσεις που θα έθετε ο καθένας. Το βασικό λάθος που κάνεις όμως είναι να πιστεύεις ότι έχεις ένα Εγώ. Είναι εγωιστικό να θεωρείς ότι το Εγώ είναι δικό σου. Αντιλαμβάνομαι ότι έχεις κάποια προβλήματα με το Εγώ, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι άλλωστε, αλλά αυτά οφείλονται στο ότι ταυτίζεσαι με διάφορα πράγματα, τα θεωρείς δικά σου και φτιάχνεις έτσι την ταυτότητά σου για το ποιος είσαι.
Στην ουσία δεν υπάρχει Εγώ. Το Εγώ είναι απλά μία έννοια που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε το σύνολο κάποιων εμπειριών που σχετίζονται με την ταύτιση, τη σύγκριση και την αυτοεικόνα.
*Απόσπασμα από ομιλία του Yuttadhammo Bhikkhu
Μετάφραση: Ν. Μπάτρας
**Ο Yuttadhammo Bhikkhu είναι μοναχός βουδιστής και δάσκαλος του διαλογισμού
Διαβάστε επίσης: