Ένας περισπασμός μπορεί να είναι ένας ήχος, μία αίσθηση, ένα συναίσθημα, μία σκέψη, ή οτιδήποτε άλλο. Ό,τι και αν είναι δεν πρέπει να του αντιστεκόμαστε ή να τον καταπιέζουμε. Απλά τον παρατηρούμε και τον εξετάζουμε, όσο είναι δυνατό, χωρίς να χρησιμοποιούμε λέξεις.
Η επίγνωση είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στο διαλογισμό. Είναι το πρώτο πράγμα που προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε. Γι' αυτό δεν υπάρχει κανένας λόγος να αντιστεκόμαστε στους περισπασμούς. Το σημαντικό είναι να έχουμε επίγνωση για όλα τα φαινόμενα που εμφανίζονται, όχι να προσπαθούμε να τα ελέγχουμε ή να επιλέγουμε αυτά που ο νους κρίνει ως θετικά και να αντιστεκόμαστε σ' αυτά που ο νους κρίνει ως αρνητικά.
Η συγκέντρωση στο διαλογισμό είναι απλά ένα εργαλείο και είναι δευτερεύουσας σημασίας. Μάλιστα από την πλευρά της επίγνωσης δεν υπάρχουν καν περισπασμοί. Οτιδήποτε εμφανίζεται ή προκύπτει, είτε προέρχεται από τον νου, είτε είναι μια αίσθηση στο σώμα, είτε είναι ένα ερέθισμα που γίνεται αντιληπτό από τις πέντε αισθήσεις, αποτελεί απλά άλλη μία ευκαιρία για να καλλιεργήσουμε την επίγνωση. Χρησιμοποιούμε μεν την αναπνοή ως πρωταρχικό αντικείμενο της προσοχής μας (κάτι σαν σημείο αναφοράς), αλλά οτιδήποτε άλλο προκύψει το χρησιμοποιούμε για να λάβουμε επίγνωση της εμπειρίας της παρατήρησης.
Τελικά, δεν έχει μεγάλη διαφορά πού εστιάζουμε την προσοχή μας. Μπορούμε να έχουμε επίγνωση της αναπνοής ή οποιουδήποτε άλλου αντικειμένου που μας αποσπά την προσοχή. Μπορούμε να έχουμε επίγνωση του γεγονότος ότι ο νους μας είναι ήρεμος και η συγκέντρωσή μας σταθερή και δυνατή, ή μπορούμε να έχουμε επίγνωση ότι ο νους μας φλυαρεί ασταμάτητα και η συγκέντρωσή μας είναι ασθενής. Όλες οι καταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καλλιεργήσουμε την επίγνωση.
Ο σκοπός του διαλογισμού δεν είναι να συγκεντρώνουμε την προσοχή μας στην αναπνοή, προσπαθώντας να μην διαταραχτεί από διάφορους περισπασμούς - αυτό θα ήταν άσκηση αυτοσυγκέντρωσης. Επίσης, ο σκοπός του διαλογισμού δεν είναι να δημιουργήσουμε έναν νου που θα είναι απόλυτα ήρεμος και δεν θα μας ενοχλούν οι σκέψεις. Αν και μια τέτοια κατάσταση φαντάζει εκ πρώτης όψεως ιδιαίτερα ευχάριστη, ο στόχος αυτός θα μας δημιουργήσει άγχος και απογοήτευση γιατί είναι ανέφικτος. Στο διαλογισμό, αν υπάρχει ένας σκοπός, αυτός είναι η καλλιέργεια μιας κατάστασης αδιάκοπης επίγνωσης, μιας επίγνωσης που παρατηρεί και αποδέχεται χωρίς αντίσταση όλα τα φαινόμενα και τις εμπειρίες που εμφανίζονται μέσα στο χώρο της.
Ακόμα και αν έχει κάποιος αυτές τις συμβουλές υπόψη του, στην πράξη πάλι θα εμφανίζονται αυτόματες σκέψεις κριτικής και αντίστασης απέναντι στους διάφορους περισπασμούς. Κάτι τέτοιο είναι απολύτως φυσιολογικό. Αρκεί απλά να παρατηρήσει τη διαδικασία της κριτικής και της αντίστασης, να την αναγνωρίσει ως άλλο ένα αυτόματο φαινόμενο του νου και να παραμείνει ατάραχος στη θέση της επίγνωσης.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
