Το θέμα δεν είναι τόσο αν η αλλαγή είναι επιθυμητή, αλλά αν είναι εφικτή. Πολλοί μπορεί να σκεφτούν ότι τα οδυνηρά συναισθήματά τους είναι τόσο πολύ συνδεδεμένα με τον νου τους, που είναι αδύνατο να απαλλαγούν από αυτά χωρίς να καταστρέψουν ένα κομμάτι του εαυτού τους.
Είναι αλήθεια ότι ο χαρακτήρας των ανθρώπων δεν αλλάζει πάρα πολύ. Αν μελετούσαμε μια ομάδα ανθρώπων κάθε λίγα χρόνια, σπάνια θα βλέπαμε τους πιο ευέξαπτους να έχουν γίνει υπομονετικοί, τους νευρικούς να έχουν γίνει ήρεμοι και τους απαιτητικούς να έχουν γίνει ταπεινοί. Αλλά όσο σπάνιες και αν είναι αυτές οι αλλαγές, κάποιοι άνθρωποι αλλάζουν, που σημαίνει ότι η αλλαγή είναι εφικτή.
Το θέμα είναι ότι τα αρνητικά χαρακτηριστικά μας τείνουν να κυριαρχήσουν αν δεν κάνουμε τίποτα για να αλλάξουμε την κατάστασή μας. Καμία αλλαγή δεν πρόκειται να επέλθει αν αφήσουμε τις συνήθειές μας και τα αυτόματα μοτίβα σκέψεων να διαιωνίζονται, και μάλιστα να ενισχύονται σκέψη με τη σκέψη, μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο. Μπορούμε όμως να τα αμφισβητήσουμε όλα αυτά.
Η επιθετικότητα, η απληστία, η ζήλια, και άλλα δηλητήρια του νου, αδιαμφισβήτητα αποτελούν κομμάτια του εαυτού μας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να τα ξεπεράσουμε. Για παράδειγμα, ένα ποτήρι με νερό μπορεί να περιέχει υδροκυάνιο, που αν το πιούμε θα μας σκοτώσει επί τόπου. Το ίδιο όμως νερό μπορεί να περιέχει αντί για υδροκυάνιο μια θεραπευτική ουσία. Και στις δύο περιπτώσεις, η χημική σύνθεση του νερού (H2O) παραμένει απαράλλαχτη. Από μόνη της δεν είναι ούτε δηλητηριώδης, ούτε θεραπευτική. Η κατάσταση που θα επικρατήσει στο νερό είναι παροδική. Τα συναισθήματά μας, η διάθεσή μας και οι κακές τάσεις του χαρακτήρα μας είναι επίσης παροδικά στοιχεία της φύσης μας.
Αυτή η παροδικότητα γίνεται εμφανής όταν αντιληφθούμε ότι η πρωταρχική φύση της συνειδητότητας είναι η επίγνωση - που στο προηγούμενο παράδειγμα αντιστοιχεί στο νερό. Η επίγνωση από μόνη της δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή. Αν κοιτάξουμε πίσω από την ταραχώδη ροή των παροδικών σκέψεων και των συναισθημάτων που έρχονται και φεύγουν καθ' όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου, θα δούμε ότι αυτή η επίγνωση που κάνει δυνατή την αντίληψή τους είναι πάντα εκεί. Και αν και αυτή η επίγνωση είναι πάντα εκεί, δεν επηρεάζεται καθόλου από καμία σκέψη και κανένα συναίσθημα.
*Απόσπασμα από το βιβλίο "The art of Meditation", Matthieu Ricard.
Μετάφραση: Νίκος Μπάτρας
**Ο Matthieu Ricard είναι Γάλλος μοναχός βουδιστής. Μετά την ολοκλήρωση των διδακτορικών του σπουδών στη μοριακή γενετική το 1972, αποφάσισε να εγκαταλείψει την επιστήμη και να αφοσιωθεί στην πρακτική του θιβετιανού βουδισμού. Το 2009 μια ομάδα επιστημόνων τον ανακήρυξε ως τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο. Η ομάδα ανακάλυψε πρωτοφανή -στα χρονικά των νευροεπιστημών- παραγωγή κυμάτων "γ" από τον εγκέφαλό του σε κατάσταση διαλογισμού.
Διαβάστε επίσης:
