Αν σας ρωτούσαν τι φοβούνται πιο πολύ οι άνθρωποι, τι θα λέγατε; Θα ήταν κάποιο από τα ακόλουθα: τα αεροπλάνα, το θάνατο, τις αρρώστιες, την ανεργία, τον πόλεμο, τη σωματική τιμωρία.
Εγώ κάτι τέτοιο θα φανταζόμουν. Τόσο όμως από τις δικές μου παρατηρήσεις, όσο και από εκείνες πολλών άλλων ψυχοθεραπευτών, αποδεικνύεται πως δεν είναι αυτοί οι μεγαλύτεροι φόβοι που νιώθουν οι άνθρωποι.
Οι δύο πιο συνηθισμένοι φόβοι είναι ο φόβος της απόρριψης και ο φόβος της αποτυχίας. Εκατομμύρια άνθρωποι νιώθουν αυτούς τους φόβους έστω και για περιορισμένο χρονικό διάστημα και πάρα πολλοί από αυτούς τους νιώθουν διαρκώς. Ο φόβος της απόρριψης είναι ίσως πιο διαδεδομένος από το φόβο της αποτυχίας, αλλά συνδέονται στενά μεταξύ τους. Οι άνθρωποι πολύ συχνά φοβούνται να αποτύχουν για τον απλούστατο λόγο πως, σε μια τέτοια περίπτωση, οι άλλοι θα τους απορρίψουν.
Ο φόβος της απόρριψης μπορεί να αποδειχτεί τόσο ισχυρός, ώστε κάποιοι άνθρωποι είναι ικανοί να κάνουν σχεδόν τα πάντα για να τον αποφύγουν, καταθέτοντας ακόμα και τον αυτοσεβασμό τους. Αλλά το να πρέπει να είναι τέλειοι και να τους αγαπούν οι άλλοι είναι σκέτη ανοησία. Είναι βέβαια επιθυμητό, αλλά σπανίως απαραίτητο για την ευημερία ή την αυτοεκτίμηση κάποιου. Δεν είναι υποχρεωτικό, επειδή μας απορρίπτουν οι άλλοι, να απορρίπτουμε κι εμείς τον εαυτό μας. Γιατί μόνο όταν εμείς απορρίπτουμε τον εαυτό μας, αντιμετωπίζουμε συναισθηματικά προβλήματα, όχι όταν μας απορρίπτουν οι άλλοι.
Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί νευρωσικοί άνθρωποι δεν καταφέρνουν να επιλύσουν τα προβλήματά τους. Πιστεύουν πως αν τελικά καταφέρουν να κάνουν ένα σημαντικό γι' αυτούς πρόσωπο να τους αγαπήσει, θα είναι οι ίδιοι καλύτεροι. Δεν είναι έτσι όμως. Το να σας αγαπούν οι άλλοι δεν αποδεικνύει τίποτα για σας, αποδεικνύει μονάχα κάτι για το γούστο τους. Αν θέλετε να ξεπεράσετε το φόβο της απόρριψης και της αποτυχίας, μάθετε να αποδέχεστε τον εαυτό σας όταν οι άλλοι σας απορρίπτουν ή όταν αποτυγχάνετε. Το να σας αγαπούν οι άλλοι δεν έχει καθοριστική σημασία.
Τότε τι είναι σημαντικό σ' αυτή τη ζωή; Μα, φυσικά, να μη σας μισούν οι άλλοι. Όταν κάποιος σας μισεί, είναι σοβαρή υπόθεση, γιατί μπορεί να σας σκοτώσει ή να κάνει τη ζωή σας σκέτη κόλαση. Το να μη σας αγαπούν όμως δεν αποτελεί απειλή. Νομίζω λοιπόν πως θα 'πρεπε να ανησυχούμε περισσότερο για το ποιοι είναι εχθροί μας, παρά για το αν κάποιος που συμπαθούμε πάρα πολύ τυχαίνει ή όχι να μας συμπαθεί εξίσου.
Το ενδιαφέρον και συναρπαστικό γεγονός που θέλω να σας επισημάνω είναι πως οι συναισθηματικές διαταραχές προκαλούνται από τον τρόπο με τον οποίο μιλάμε στον εαυτό μας για τα προβλήματά μας, όχι από τα ίδια τα προβλήματα. Τα πράγματα που μας συμβαίνουν ποτέ δεν μας προκαλούν κατάθλιψη, θυμό ή φόβο, μονάχα ο τρόπος που σκεφτόμαστε γι' αυτά.
Dr Paul Hauck, κλινικός ψυχολόγος
*Από το βιβλίο "Μη φοβάσαι τίποτα", Dr Paul Hauck, Εκδ. Καστανιώτη
Διαβάστε επίσης:
