Ένα Εγώ που θέλει κάτι από ένα άλλο -και ποιο Εγώ δεν θέλει- παίζει συνήθως κάποιο είδος ρόλου για να καλύψει τις "ανάγκες" του, είτε πρόκειται για υλικό κέρδος, αίσθηση δύναμης, ανωτερότητα, ιδιαιτερότητα ή κάποιο είδος ικανοποίησης, σωματικής ή ψυχολογικής.
Συνήθως οι άνθρωποι δεν έχουν καμία συναίσθηση των ρόλων που παίζουν. Είναι αυτοί οι ρόλοι. Μερικοί ρόλοι είναι διακριτικοί. Άλλοι είναι κραυγαλέα φανεροί στους πάντες, εκτός από τον άνθρωπο που τους παίζει. Μερικοί ρόλοι είναι σχεδιασμένοι απλώς και μόνο για να τραβήξουν την προσοχή των άλλων. Το Εγώ τρέφεται από την προσοχή των άλλων, που, άλλωστε, δεν αποτελεί παρά μια μορφή ψυχικής ενέργειας. Το Εγώ δεν ξέρει ότι η πηγή κάθε ενέργειας είναι μέσα σου, κι έτσι την αναζητεί έξω. Δεν είναι η άμορφη προσοχή, που είναι Παρουσία, αυτό που επιδιώκει το Εγώ, αλλά προσοχή σε κάποια μορφή, όπως αναγνώριση, έπαινο, θαυμασμό ή απλώς να γίνει αντιληπτό με κάποιο τρόπο, να αναγνωριστεί η ύπαρξή του.
Ένας ντροπαλός άνθρωπος που φοβάται την προσοχή των άλλων δεν είναι απαλλαγμένος από το Εγώ, αλλά έχει ένα αμφίρροπο Εγώ που θέλει αλλά και φοβάται την προσοχή των άλλων. Ο φόβος είναι ότι η προσοχή μπορεί να πάρει τη μορφή αποδοκιμασίας ή κριτικής, δηλαδή κάτι που μειώνει την αίσθηση του εαυτού αντί να την εξυψώνει. Έτσι, ο φόβος του ντροπαλού ανθρώπου για την προσοχή είναι μεγαλύτερος από την ανάγκη του γι' αυτήν. Η ντροπαλότητα συμβαδίζει συχνά με μια αυτοαντίληψη που είναι κυρίως αρνητική, την πεποίθηση ότι το άτομο είναι ανεπαρκές.
Κάθε εννοιολογική αίσθηση εαυτού -το να βλέπω τον εαυτό μου σαν αυτό ή εκείνο- είναι Εγώ, είτε κυρίως θετική (είμαι ο καλύτερος) ή αρνητική (δεν αξίζω τίποτα). Πίσω από κάθε θετική αυτοαντίληψη υπάρχει ο κρυφός φόβος ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί. Πίσω από κάθε αρνητική αυτοαντίληψη υπάρχει η κρυφή επιθυμία να είμαστε οι σπουδαιότεροι ή καλύτεροι από τους άλλους. Πίσω από το αίσθημα ανωτερότητας του Εγώ που διαθέτει αυτοπεποίθηση και από τη συνεχή ανάγκη του για ανωτερότητα, υπάρχει ο ασυνείδητος φόβος της κατωτερότητας. Αντίστροφα, το ντροπαλό, ανεπαρκές Εγώ που αισθάνεται κατώτερο, έχει μια ισχυρή κρυφή επιθυμία για ανωτερότητα.
Πολλοί άνθρωποι ταλαντεύονται μεταξύ αισθημάτων κατωτερότητας και ανωτερότητας, ανάλογα με τις καταστάσεις ή τους ανθρώπους με τους οποίους έρχονται σε επαφή. Το μόνο που χρειάζεται να γνωρίζεις και να παρατηρείς στον εαυτό σου είναι τούτο: όποτε αισθάνεσαι ανώτερος ή κατώτερος από οποιονδήποτε, αυτό είναι το Εγώ μέσα σου.
Το μόνο που απαιτείται για να ελευθερωθείς από το Εγώ είναι να έχεις επίγνωσή του, αφού επίγνωση και Εγώ είναι ασύμβατα. Επίγνωση είναι η δύναμη που είναι κρυμμένη εντός της παρούσας στιγμής. Κι αυτός είναι ο λόγος που η απελευθέρωση από το Εγώ δεν μπορεί να γίνει στόχος προς επίτευξη κάποια στιγμή στο μέλλον. Μόνο τώρα μπορείς να είσαι παρών, όχι χτες ή αύριο.
*Από το βιβλίο "Για μια Νέα Ζωή", Έκχαρτ Τόλλε, Εκδ. Λιβάνη
Διαβάστε επίσης: