Η αντίληψη που λέει "εγώ, με αυτό το σώμα, έχω επίγνωση", είναι λάθος. Οι περισσότεροι από εμάς λέμε "εγώ, με αυτό το σώμα, αποκτώ επίγνωση μιας εμπειρίας", ότι χάρη στο σώμα έχουμε επίγνωση όσων συμβαίνουν μέσα μας και έξω από εμάς. Νομίζουμε ότι η επίγνωση είναι μια ιδιότητα του σώματος, αλλά αυτό δεν ισχύει.
Η ερώτηση λοιπόν είναι η εξής: πώς θα μπορούσε η επίγνωση να αποκτήσει επίγνωση του εαυτού της χωρίς τη διαμεσολάβηση του σώματος; Αυτό μάς φαίνεται αδύνατο. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε εμείς αυτοί που αποκτάμε επίγνωση, αλλά είμαστε η επίγνωση που έχει επίγνωση. Το σώμα δεν μπορεί να έχει επίγνωση. Η επίγνωση είναι αυτή που κατά καιρούς αποκτά την εμπειρία του ανθρώπινου σώματος.
Πώς μπορεί κάτι που είναι συνεχές να είναι ένα παράγωγο από κάτι που είναι προσωρινό; Είναι σαν να λέμε ότι η οθόνη της τηλεόρασης είναι το παράγωγο μιας ταινίας. Η ταινία είναι το παράγωγο της οθόνης. Το να πιστεύουμε ότι η επίγνωση είναι παράγωγο του σώματος, είναι σαν να πιστεύουμε ότι η οθόνη είναι παράγωγο της ταινίας. Η οθόνη είναι πάντα εκεί. Η ταινία έρχεται και φεύγει. Η οθόνη δεν χρειάζεται την παρουσία της ταινίας. Ούτε ενδιαφέρεται για το αν η ταινία παίζει ή όχι. Έτσι είναι και η επίγνωση. Είναι πάντα εκεί. Δεν χρειάζεται έναν νου ή ένα σώμα για να γνωρίσει τον εαυτό της. Είναι φτιαγμένη από την ίδια τη γνώση. Δεν έχει ανάγκη να αντικατοπτρίσει τη γνώση μέσα από κάποιο αντικείμενο.
Θυμάστε όταν ήμασταν μικροί και παίζαμε με τα καθρεφτάκια και στρέφαμε τις ακτίνες του ήλιου προς τα μάτια κάποιου για να τον ενοχλήσουμε; Το να πιστεύουμε ότι η επίγνωση έχει ανάγκη το σώμα, είναι σαν να πιστεύουμε ότι ο ήλιος έχει ανάγκη από ένα καθρεφτάκι που θα το στρέψουμε απευθείας πάνω του, για να τον φωτίσουμε. Ο ήλιος δεν έχει ανάγκη απ' το καθρεφτάκι για να λάμψει. Λάμπει από μόνος του. Έτσι και η επίγνωση. Δεν έχει ανάγκη να φωτίσει ένα αντικείμενο, όπως είναι ο νους ή το σώμα, για να δεχτεί πίσω την αντανάκλαση του αντικειμένου και να γνωρίσει τον εαυτό της. Τον γνωρίζει απλά με το να είναι ο εαυτός της. Είναι η γνώση του εαυτού της, που δεν προέρχεται από αυτό που κάνει, αλλά από αυτό που είναι.
Φανταστείτε το και ως εξής. Είναι σαν ένας κενός χώρος που δεν έχει τίποτα μέσα του, παρά μόνο την ιδιότητα της γνώσης. Αφαιρέστε τα πάντα απ' αυτόν τον χώρο και αφήστε μόνο την ιδιότητα της γνώσης. Έχετε λοιπόν, όχι έναν αδρανή κενό χώρο, αλλά έναν χώρο που είναι η γνώση. Η κενότητα του χώρου είναι φτιαγμένη από γνώση. Τι χρειάζεται να κάνει αυτός ο χώρος για να γνωρίσει τον εαυτό του; Τίποτα. Δεν μπορεί να μην γνωρίζει τον εαυτό του, γιατί είναι η γνώση του εαυτού του. Με τη φαντασία σας λοιπόν τώρα, αφαιρέστε τον χώρο από αυτόν τον τρισδιάστατο χώρο που είναι η γνώση. Τι μένει τελικά; Η γνώση, την οποία δεν μπορείς να συλλάβεις με τον νου σου, γιατί δεν έχει διαστάσεις, δεν έχει σχήμα. Είναι καθαρή γνώση. Αυτή ακριβώς είναι η φύση της επίγνωσης.
*Από μαγνητοσκοπημένη ομιλία του Ρούπερτ Σπάιρα.
Μετάφραση: Ν. Μπάτρας
**Ο Ρούπερτ Σπάιρα είναι συγγραφέας και πνευματικός δάσκαλος.
Διαβάστε επίσης:
